Για το άρθρο 86 του Συντάγματος
Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδερφοι,
το συζητούμενο άρθρο 86 του Συντάγματος περιέχει αναμφίβολα πολλές πτυχές και παραμέτρους. Δε φιλοδοξώ, ως μη νομικός, να προσφέρω στη νομική υπόσταση και τεκμηρίωση αυτού του νόμου, επειδή όμως αναμφίβολα χαρακτηρίζει συνολικά και προσδιορίζει την πολιτική και τη διαφάνεια που οφείλει να έχει καθένας που έχει αποφασίσει να ασχοληθεί με τα κοινά, θα ήθελα να καταθέσω και εγώ τις απόψεις μου.
Δε νομίζω βέβαια ότι περιμένει κανείς μέσα από αυτό ή άλλο τεχνικό περιεχόμενο μιας συνταγματικής διάταξης να λυθεί το θέμα της ποινικής ευθύνης των πολιτικών. Είναι ένα μεγάλο θέμα που αγγίζει τα όρια του πολιτικού και νομικού πολιτισμού ολόκληρης της χώρας. Είναι θέμα που αγγίζει τα πολιτικά ήθη όπως έχουνε παγιωθεί στη διάρκεια της λειτουργίας του πολιτεύματος.
Και το λέω αυτό γιατί είναι βαρύ ακόμα το κλίμα από το «αμαρτωλό» ’89, όταν ένα υπαρκτό οικονομικό σκάνδαλο μεταβλήθηκε σε όχημα σπίλωσης, απαξίωσης και παραπομπής πολιτικών αντιπάλων, δίχασε τον ελληνικό λαό, οπισθοδρόμησε τα πολιτικά ήθη και τελικά ακύρωσε τους όρους για τους οποίους, υποτίθεται, ότι παραπέμφθησαν τότε όσοι παραπέμφθησαν.
Ας δούμε όμως σήμερα τι κάνουμε για να θωρακίσουμε το κύρος του πολιτικού κόσμου, αλλά συγχρόνως να εξασφαλίσουμε τη διαφάνεια στη λειτουργία των θεσμών έναντι του μοναδικού κριτή, του ελληνικού λαού. Γιατί, κύριοι συνάδερφοι, ηχεί παράδοξα, παράλογα και ανιστόρητα, θα έλεγα, οι πρωταγωνιστές του «αμαρτωλού» ’89 να προτείνουν θέσεις που στην ουσία αναιρούν εκείνη την πρακτική τους.
Αλλά ας είναι, όλ” αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Στο υπό συζήτηση άρθρο πρέπει αναμφίβολα να ληφθούν υπόψη τι σημαίνει στη χώρα μας πολιτικός αντίπαλος, μέχρι που μπορεί να φθάσει ο πολιτικός ανταγωνισμός, γιατί πρέπει οι πολιτικοί να αντιμετωπίζονται ως εν δυνάμει παρανομούντες. Το λέω αυτό γιατί και σήμερα η βασική αντιπολιτευτική επιλογή της Νέας Δημοκρατίας είναι η σκανδαλολογία και το κυνήγι μαγισσών. Μόλις πριν λίγες μέρες βιώσαμε την παρέμβασή της με βάση το πόρισμα Ντογιάκου. Είναι όμως καταδικασμένο πολιτικά και αυτό θα πρέπει να το καταλάβει.
Γι” αυτό μέσα από το άρθρο αυτό πρέπει να διασφαλιστούν, κατά τη γνώμη μου, δύο πράγματα. Να μην υπάρχει αφ” ενός μεν ασυδοσία στην ασυλία των πολιτών, αλλά συγχρόνως να μη μπορεί να παραδοθεί ο πολιτικός βορά στους πολιτικούς αντιπάλους. Πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή, γιατί είναι μεν λαϊκή απαίτηση η διαφάνεια του πολιτικού βίου και η διασφάλιση διαδικασιών τιμωρίας των παρανομούντων πολιτικών, αλλά αυτό δε μπορεί να είναι αποτέλεσμα πολιτικών σκοπιμοτήτων, ούτε συσχετισμού δυνάμεων της Βουλής, αλλά προϊόν νηφάλιας, αντικειμενικής σκέψης και ανάλυσης και στάθμισης των ποινικών δεδομένων. Αλίμονο αν δεχθούμε λογικές που δίνουν τη δυνατότητα η πλειοψηφία να παραπέμπει τη μειοψηφία για πολιτικούς λόγους. Θα ήταν η αποθέωση του νόμου της ζούγκλας .
Σίγουρα οι πολίτες απαιτούν από εμάς να νομοθετούμε χωρίς να εξαιρούμε τον εαυτό μας. Σίγουρα οι πολιτικοί δεν είναι ιδιαίτερη κατηγορία πολιτών που θέλουν ειδική μεταχείριση. Όμως πρέπει να παραδεχθούμε ότι οι πολιτικοί είναι ευάλωτοι στις σκοπιμότητες του αντιπάλου τους και συγκεντρώνουν επάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και όπως γνωρίζετε καλύτερα από εμένα δε συνεπάγεται μόνο θετικά. Γι” αυτό και η παραπομπή για τυχόν αδικήματα πρέπει να είναι συγκεκριμένη, τεκμηριωμένη και με κριτήρια που θα υπερβαίνουν – επαναλαμβάνω- το συσχετισμό των δυνάμεων των κομμάτων της Βουλής. Γι΄ αυτό έχει μεγάλη βάση και σημαντική πολιτική σημασία για μένα η αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών που τελικά όμως για να παραπέμψει αρκούν και οι 150. Είναι όμως ένα στίγμα, δίνει ένα μήνυμα. Πέραν από αυτά τα επιχειρήματα τα οποία ανέλυσε προηγουμένως ο συνάδελφος Βουλευτής και Υπουργός κ. Βενιζέλος υπάρχει και κάτι άλλο. Κριτής όλων μας είναι ο ελληνικός λαός και οφείλουμε να δείξουμε περίτρανα ποιος παραπέμπει, ποιον παραπέμπει και για ποιους λόγους παραπέμπει.
Και υπερβαίνω το νομικό επιχείρημα – το οποίο το σέβομαι – του συνάδελφου του κ. Γκούσκου ότι δημιουργούμε δύο τύπους κατηγορουμένων. Κατά την γνώμη μου, δίνουμε εξόφθαλμα στον ελληνικό λαό τη διάσταση, αν υπάρχει, της πολιτικής δίωξης και αυτό το απεμπλέκουμε από το νομικό σκέλος του πράγματος.
Άρα, ενώ δεν αλλοιώνεται η ουσία, οι 150 είναι δυνατόν να παραπέμψουν, οι 180 όμως είναι πολύ πιο ισχυρή πλειοψηφία, υπερβαίνει το ένα κόμμα ανάλογα με τους συσχετισμούς της Βουλής και στην ουσία δίνει αυτό το μήνυμα, που το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι πολύ σημαντικό αυτή η Αναθεωρητική Βουλή να λειτουργήσει με το βλέμμα στο μέλλον. Και χαίρω ότι υπάρχουν πολλά σημεία σύγκλισης. Σήμερα δε νομοθετεί η Κυβέρνηση. Το σύνολο του Κοινοβουλίου προσδιορίζει τους όρους λειτουργίας του πολιτεύματος, γιατί το Σύνταγμα αφορά τη σημερινή Κυβέρνηση, αλλά αφορά την αυριανή και την μεθαυριανή.
Τέλος, καταλήγοντας νομίζω ότι η τελική πρόταση, όπως διατυπώθηκε από τον εισηγητή της πλειοψηφίας τον κ. Βενιζέλο, είναι η καλύτερη δυνατή και είναι αποδεικτική του κλίματος σύνθεσης που επιδιώκει η παράταξή μας και σε σχέση με αυτά που προανέφερα, γιατί προσπαθεί να εγκαταστήσει σταθερούς κανόνες για ήρεμα πολιτικά ήθη, να θεσμοθετήσει κανόνες διαυγείς και με διαχρονικότητα.
Ο τόπος έχει ανάγκη από σταθερούς θεσμούς αποδεκτούς από το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων. Η σύνθεση και το επίπεδο του δικαστηρίου κρίσης είναι το ανώτατο δυνατό και ως εκ τούτου αξιόπιστο, η δε κλήρωση έρχεται να διασφαλίσει την αντικειμενικότητα των επιλογών.
Δεν θα επιθυμούσα να υπεισέλθω σε λοιπές τεχνικές λεπτομέρειες που ρυθμίζουν την πολιτική βούληση που ακροθιγώς έθιξα. Ορθά διευκρινίζεται το θέμα των συμμετοχών, μετά την τελευταία πρόταση που έκανε δεκτή ο εισηγητής της πλειοψηφίας.
Κλείνοντας , κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ήθελα να πω – και αυτό αν θέλετε ας το δούμε στα πλαίσια της δράσης μας συνολικά, Κυβέρνηση και αντιπολίτευση μείζονα και ελάσσονα, ότι το πάθος είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της πολιτικής και των πολιτικών στην προσπάθεια προώθησης θέσεων και επιδιώξεων. Να μην παραγνωρίζεται όμως το αίσθημα ευθύνης και το αίσθημα μέτρου που πρέπει να διέπουν λόγους και έργα. Αυτή η ρύθμιση, αυτή η διατύπωση περιλαμβάνει και τα τρία. Ευχαριστώ.
21/02/2001