Ελληνική Παιδεία ή Παιδεία στον Ελλαδικό Χώρο
Ελληνική Παιδεία ή Παιδεία στον Ελλαδικό Χώρο
Η θεσμοθέτηση ενός Εθνικού διαλόγου για την Παιδεία, ενός Έθνους με 3000 και πλέον χρόνια ιστορίας, είναι δύσκολο και υπεύθυνο έργο. Εξίσου βαριά ευθύνη αποτελεί η συμμετοχή σ” αυτόν. Η προετοιμασία του από την Κυβέρνηση δεν ανταποκρίνεται στις επιταγές μιας τεχνοκρατικής εκσυγχρονιστικής προσέγγισης των προβλημάτων της Παιδείας, δεν αξιοποιεί το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο ούτε θεμελιώνει ένα νέο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις δυνατότητες του Ελληνισμού.
Ευθύνη της Κυβέρνησης είναι η παρουσίαση ενός βασικού κειμένου εργασίας που θα καθιστά σαφείς:
- Ø Τους σκοπούς και τους στόχους του διαλόγου
- Ø Τους συμμετέχοντες και τις λειτουργίες τους
- Ø Τη διάχυση στο λαό του προβληματισμού των κοινών παραδοχών και των διαφορετικών απόψεων που θ” αναπτυχθούν.
Όλ” αυτά αποτελούν θεμελιώδεις προϋποθέσεις. Εάν μιλάμε για πραγματική Εθνική διαβούλευση. Άλλως πρόκειται για επικοινωνιακού τύπου επίφαση και νομιμοποίηση προειλημμένων κομματικών επιλογών.
Ως προς τους στόχους είναι απολύτως αναγκαίο να αποσαφηνισθεί περί τίνος θα συζητήσουμε.
Περί Ελληνικής Παιδείας ή Περί Παιδείας στον ελλαδικό χώρο;
Περί καταρτίσεως άνευ Παιδείας;
Περί Παιδείας άνευ καταρτίσεως ή περί της αναγκαίας εναρμόνισης;
Η επιδίωξη και κατάκτηση μιας ισχυρής θέσης στον παγκόσμιο καταμερισμό γνώσης και εργασίας δεν προϋποθέτει απλή προσαρμογή στον αγορά. Απαιτεί κατάκτηση και αξιοποίηση ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων, βιώσιμη εθνική εξειδίκευση. Επιβάλλεται η σύνδεση της παιδείας και της κατάρτισης στην κατεύθυνση μιας εθνικής στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο διάλογος για μια Ελληνική Παιδεία ενδιαφέρει:
- Ø Τους φορείς της Παιδείας στην Ελλάδα
- Ø Τους κοινωνικούς εταίρους
- Ø Τους φορείς της Παιδείας των Ελλήνων της διασποράς, το Πατριαρχείο, τις Κοινότητες
- Ø Τις έδρες των Νεοελληνικών Σπουδών ανά τον κόσμο (περίπου 200)
- Ø Τους σημαντικούς ανά τον κόσμο Ελληνιστές καθηγητές, διανοούμενους συγγραφείς
- Ø Τις ξεχασμένες πολιτιστικές μειονότητες της διασποράς (ελληνόγλωσσες, ελληνορθόδοξες).
Ο διάλογος για μια ελληνική Παιδεία αυτονόητα αποτελεί συγχρόνως διάλογο για την εθνική πολιτιστική ταυτότητα και την επιβίωσή της. Διάλογο για μια πρόταση Παιδείας στην Ευρώπη.
Η ανάγκη θεσμοθέτησης μόνιμου Εθνικού διαλόγου για την Παιδεία είναι επιβεβλημένη και επιτακτική. Τα κύρια ζητήματα που κατά τη γνώμη μου οφείλουν να συζητηθούν:
- Ø Οικονομικά της Παιδείας. Βελτίωση των πάσης φύσεως υποδομών.
- Ø Διάλογος για τις αρχές, τους στόχους και το περιεχόμενο της Παιδείας. Διάλογος για τα αναγκαία μέσα και τους θεσμούς για την υλοποίηση των στόχων.
- Ø Διαρκής διάλογος για την αξιολόγηση και παρακολούθηση του συστήματος και των φορέων του. Διαρκείς προσαρμογές και βελτιώσεις.
- Ø Θέσπιση ξεκάθαρων κανόνων (αντικειμενικά κριτήρια) και έλεγχος για όλους από αξιόπιστες επιτροπές χωρίς συντεχνιακές λογικές ή εκθέσεις αξιολόγησης που μένουν στα συρτάρια.
- Ø Απολογισμός της χρήσης όλων των κονδυλίων.
- Ø Ειδικό κεφάλαιο σπουδαίας σημασίας αποτελεί η έρευνα.
Οφείλουμε να στοχεύσουμε ώστε η εκπαίδευση και το σχολείο να είναι αγαπητά και σεβαστά από τους μαθητές. Ο δάσκαλος να μην είναι απλά τεχνικός μετάδοσης μιας ποσότητας διδακτέας ύλης, η οποία θα αποστηθίζεται μηχανικά, αλλά ο υπεύθυνος πολίτης που μυεί τη νέα γενιά στην αναζήτηση της γνώσης, της αρετής, της ομορφιάς, της κοινωνικής ευθύνης, της υπεύθυνης συμμετοχής στα κοινά.
Η εκπαιδευτική διαδικασία ν” αντιμετωπισθεί ως λειτουργία που στοχεύει πρωτίστως στο να βελτιώνει τη νοημοσύνη, την ικανότητα κρίσης ανάλυσης-σύνθεσης και όχι αποκλειστικά στην ποσοτική αύξηση των πληροφοριών και των γνώσεων.
Να διαμορφωθεί μια οργανική ενότητα οικογένειας – κοινωνίας – πόλης – σχολείου.
Μόνον έτσι η γνωστή ρήση του Ισοκράτη περί «μετοχής στην ημετέρα παιδεία» θα παίρνει σάρκα και οστά στις μέρες μας με την αποφοίτηση από τα σχολεία.
