Μεταρρύθμιση θεσμικού πλαισίου για τη δομή και λειτουργία των ΑΕΙ

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Είναι προφανές ότι και σήμερα αντιμετωπίζουμε αντιπαράθεση αντί διαλόγου με κύρια και αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης. Η κοινοβουλευτική διαδικασία ήδη έχει υποβαθμιστεί από την αυταρχική δήλωση της κυρίας Υπουργού, μόλις πριν μερικές μέρες, όταν δήλωσε πως έχουμε την πλειοψηφία, θα ναι νόμος του κράτους σε λίγες μέρες.

Ακούστηκε επιχειρηματολογία πως η Κυβέρνηση έχασε την ευκαιρία να καταθέσει έναν πραγματικό νόμο πλαίσιο, αποδεκτό από την πανεπιστημιακή κοινότητα που θα είχε συγχρόνως τη συγκατάθεση και άλλων πολιτικών δυνάμεων μέσα στο Κοινοβούλιο. Το λέω αυτό διότι ο διάλογος στα πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας ξεκίνησε με άριστους οιωνούς. Όμως πολύ σύντομα, οι διάφοροι εκπρόσωποι που συμμετείχαν ένας-ένας αποχώρησε από τις συνεδριάσεις. Το δε ΠΑ.ΣΟ.Κ. και προσωπικά ο πρόεδρός του, πολλές φορές και με προσωπικό πολιτικό κόστος, στήριξε τη διαδικασία. Ήμαστε οι τελευταίοι που αποχωρήσαμε.

Φάνηκε περίτρανα ότι ήταν μια προσχηματική διαδικασία, που σκοπό είχε να αποπροσανατολίσει και να συγκαλύψει την πραγματική βούληση της Κυβέρνησης. Να προχωρήσει μόνη σε αυτόν τον αναχρονιστικό, αντεκπαιδευτικό και βαθύτατα ταξικό νόμο που είναι απόλυτα σύμφωνος με τον ιδεολογικό της προσανατολισμό. Γι” αυτό πιστεύω πως η Ν.Δ. δεν έχασε την ευκαιρία συναίνεσης. Ποτέ της δεν τη θέλησε. Άλλα είχε στο μυαλό της. Και είναι λογικό άλλωστε, η Ν.Δ. έχει αναγορεύσει την αγορά ως τη μοναδική της αξία, ως απόλυτο ρυθμιστή της οικονομίας και της κοινωνίας.

Η Κυβέρνηση κάνει και κάτι ακόμα απαράδεκτο. Εντάσσει το διάλογο για την παιδεία και την ψήφιση αυτού του νόμου, στους εκλογικούς της σχεδιασμούς. Και βέβαια είναι αδύνατον να γίνει διάλογος επί της ουσίας σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, με λεπτές ρυθμίσεις, σε συνθήκες φανατισμού και πόλωσης.

Έστω και σ” αυτό το πλαίσιο, θα επιχειρήσω μια κριτική προσέγγιση, παρότι γνωρίζω ότι οι αποφάσεις είναι ειλημμένες. Διότι όταν μια Κυβέρνηση αγνοεί τις χιλιάδες των φοιτητών, όταν αγνοεί τη συντριπτική πλειοψηφία της εκπαιδευτικής κοινότητας,  όταν μόλις χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μετατρέπεται σε αλχημιστή λογιστή, προκειμένου να μας πείσει ότι δεν είναι πλειοψηφία, η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ,

Όταν οι πρυτάνεις δηλώνουν ότι δεν ρωτήθηκαν τότε είναι δεδομένο ότι αυτή η Κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη Βουλή απλά για να νομιμοποιήσει την αυθαιρεσία της και τον αυταρχισμό της.

Επί του νομοσχεδίου λοιπόν,  το 1ο που έχω να παρατηρήσω είναι ότι δεν πρόκειται για νόμο πλαίσιο. Πρόκειται για κάτι που -σύμφωνα με την κοινοβουλευτική ορολογία -μοιάζει με τα πολυνομοσχέδια σκούπα που κατά καιρούς έρχονται στη Βουλή για να ρυθμίσουν ασφαλιστικά ή άλλα θέματα. Πρόκειται για άθροισμα λεπτομερειακών και εξειδικευμένων ρυθμίσεων που επιδιώκει να προσδιορίσει από τις εβδομάδες διδασκαλίας μέχρι τον τρόπο των εξετάσεων. Δεν πρόκειται για νόμο πλαίσιο αλλά για νόμο βρόγχο, που απειλεί να πνίξει την Ανώτατη Εκπαίδευση στη χώρα μας. Βρίθει βαρύγδουπων λέξεων και εννοιών. Όμως αυτά που εξωραΐζονται και ωραιοποιούνται στην εισαγωγική έκθεση, διαψεύδονται στις επιμέρους ρυθμίσεις.

Συγκεκριμένα

• Tι σημαίνει πολιτιστική επάρκεια και στο σύστημα αξιολόγησης που προτείνετε ποιοι θα είναι υπεύθυνοι αξιολογητές αυτής της αξιολογικής επάρκειας;
• Τι σημαίνει σεβασμός στις πανανθρώπινης αξίες της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης;

Κυρία υπουργέ έκανε ποτέ το Υπουργείο σας έρευνα να δει πόσα παιδιά των υψηλών στρωμάτων περνάνε στις ανώτατες σχολές υψηλής ζήτησης; Αν το κάνατε θα διαπιστώνατε ότι η προσφερόμενη παιδεία δεν επιτρέπει ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στη γνώση. Το νομοσχέδιό σας, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο αυτή την πρόσβαση. Η μέση ελληνική οικογένεια βλέπει τις δαπάνες της να αυξάνονται, το δε εκπαιδευτικό σύστημα να μην ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της. Μιλάτε για τους αιώνιους φοιτητές χωρίς να μας πληροφορήσετε πόσοι είναι αυτοί οι αιώνιοι φοιτητές ούτε να διαχωρίσετε απ” αυτούς τους εργαζόμενους φοιτητές. Χωρίς να πάρετε ούτε ένα μέτρο γι” αυτούς. Και υπάρχει έστω και ένας Έλληνας να πιστεύει ότι αν διαγραφούν από τους καταλόγους αυτοί που αποκαλείτε «αιώνιοι φοιτητές», θ” ανέβει το επίπεδο σπουδών των άλλων; Δηλαδή, τα ελληνικά πανεπιστήμια θα βρεθούν ξανά στις λίστες των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου που σήμερα δεν περιλαμβάνονται ούτε στην πρώτη σειρά των 300; Για ποιες πανανθρώπινες λοιπόν αξίες μιλάτε;

• Μιλάτε για βιώσιμη ανάπτυξη. Εξ” όσων γνωρίζω μια από τις τρεις συνιστώσες της βιώσιμης ανάπτυξης είναι το ανθρώπινο και κοινωνικό κεφάλαιο. Με τον ογκούμενο κοινωνικό αποκλεισμό, την ογκούμενη βία και εγκληματικότητα, με την ογκούμενη πολύχρωμη διαπλοκή – όχι μόνο ροζ- ημετέρων, ηλικιωμένων και μη, από τον ΟΠΑΠ μέχρι τον ΟΤΕ, και από τα γάλατα και το προ-ψημένο ψωμί μέχρι την αγορά τουρκικών τραπεζών, για ποια κοινωνική συνοχή και ποια αποδοχή μας μιλάτε κυρία Υπουργέ; Και βέβαια κανένα μέτρο, καμία αναφορά για την ισότητα ευκαιριών στη γνώση και στις σπουδές ούτε για την απαλλαγή της παιδείας από το καρκίνωμα της παραπαιδείας δεν ψελλίζει ούτε λέξη ο νόμος που κατετέθη.

Το νομοσχέδιό σας, δεν κάνει κουβέντα ούτε για την ενίσχυση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ ούτε βέβαια την ενίσχυση των δαπανών για την έρευνα. Ακόμα ο ελληνικός λαός περιμένει την υλοποίηση της προεκλογικής σας δέσμευσης ότι οι δαπάνες για την παιδεία θα ανέβουν στο 5% του ΑΕΠ

Και για να τελειώνω κυρία Υπουργέ, σε ποιο πολιτισμικό, πολιτικό και ηθικό υπόβαθρο, στηρίζεται το προτεινόμενο νομοσχέδιο; Το πολιτισμικό σας υπόβαθρο είναι η εξίσωση της οικονομίας της κοινωνίας και της παιδείας με την αγορά. Όπου η οικονομία επικαθορίζει τις κοινωνικές αξίες, τις αξίες της παιδείας και του πολιτισμού. Ασφαλώς μας χωρίζει χάος με αυτή την αντίληψη. Φιλελευθερισμός ή νεοφιλελευθερισμός και βιώσιμη ανάπτυξη είναι έννοιες απολύτως αλληλοαποκλειόμενες. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί  την ηθική και φιλοσοφική άρνηση του φιλελευθερισμού. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί την κατάργηση της εμπιστοσύνης στο αόρατο χέρι της αγοράς ως ρυθμιστή της οικονομίας.

Και όπως έγραψε σε κύριο άρθρο της η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ : «Είναι φανερό ότι θα εμπορευματοποιηθούν οι σπουδές που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας με αποτέλεσμα να υποβαθμιστούν ακόμα πιο πολύ οι ανθρωπιστικές σπουδές. Με ό,τι αυτό σημαίνει για τον τόπο αυτόν με την τεράστια παράδοση.» Αυτό όμως ουδόλως σας ενδιαφέρει. Γι” αυτό και πουθενά δεν τεκμηριώνεται η θέση του ελληνικού πολιτισμού στις αρχές και στους ορίζοντες της εκπαιδευτικής σας πολιτικής.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Ως παράταξη και ως ιστορία δεν έχετε καμία σχέση με εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Απ” αυτές που επιχείρησαν μορφές όπως του Δελμούζου όπως του Γληνού του Παπανούτσου του Γ.Παπανδρέου. Άλλωστε όλους τότε τους θεωρήσατε εχθρούς της πατρίδας. Όμως ο τόπος χρειάζεται κάτι περισσότερο και ουσιαστικότερο. Η Ευρώπη δε χρειάζεται οπαδούς χρειάζεται ενεργούς εταίρους. Έχει ανάγκη από μια γνήσια εκπαιδευτική πολυπολιτισμικότητα. Μόνο μέσα από έναν γόνιμο διάλογο πολιτισμών και εκπαιδευτικών συστημάτων μπορεί να επιβιώσει. Και μόνον εάν συμμετέχουμε έτσι θα είμαστε χρήσιμοι στον εαυτό μας και στην Ευρώπη.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Κερδίσατε τις εκλογές στο όνομα ενός κακού ΠΑ.ΣΟ.Κ.; Δε μπορείτε και δικαιούσθε να κυβερνάτε στο όνομα ενός κακού ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Αν εκτός της καταδίκης του κακού ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν έχετε τίποτα άλλο να προσφέρετε παραιτηθείτε. Και ο λαός θα βρει τη λύση.

07/03/2007