Ο Απολογισμός μιας … Προαναγγελθείσας Ήττας

ΕΘΝΟΣ 29-3-04: Έντυπη καταχώρηση «Ο απολογισμός μιας … προαναγγελθείσας ήττας»
Ο λαός με την ελεύθερη βούλησή του στις πρόσφατες εκλογές απεφάνθη: «ανθ’ ημών Καραμανλής». Η βούληση αυτή, απόλυτα σεβαστή, χρήζει αποκρυπτογράφησης και ερμηνείας. Πρόκειται για μια συντηρητική στροφή του ελληνικού λαού; Είναι ψήφος τιμωρίας; Είναι ψήφος αλλαγής ή απαλλαγής; Σε κάθε περίπτωση η λαϊκή ψήφος αποτελεί θέσφατο αξίωμα. Απ’ αυτή την αφετηρία οφείλουν να ξεκινήσουν οι σκέψεις που θα οδηγήσουν σε ερμηνεία του αποτελέσματος. Έτσι γίνεται στις δημοκρατίες.
Τα τελευταία χρόνια το ΠΑ.ΣΟ.Κ. οδήγησε την Ελλάδα μπροστά και ψηλά. Πέτυχε στόχους που έμοιαζαν με απλησίαστα όνειρα στο παρελθόν. Πέτυχε την ισχυρή Ελλάδα. Ο πολίτης όμως, δεν αισθάνθηκε συμμέτοχος στους καρπούς της ανάπτυξης. Αισθάνθηκε ξένος σε πολλές πολιτικές, προσωπικές, κυβερνητικές και κομματικές πρακτικές. Με λίγα λόγια, αισθάνθηκε ξένος με αυτού του τύπου τη διακυβέρνηση. Για αυτούς τους λόγους η πορεία μας προς τις εκλογές έμοιαζε με «το χρονικό μιας προαναγγελθείσας ήττας».
Τμήμα του εκλογικού σώματος αμφισβήτησε την αξιοπιστία του κόμματος και της κυβέρνησης. Η οργάνωση υποκαταστάθηκε από ανταγωνιζόμενους μηχανισμούς διαπλοκής και νομής της εξουσίας, σ’ όλα τα επίπεδα. Ο εκσυγχρονισμός, αναγκαία και διαρκής προϋπόθεση για την πρόοδο κάθε κοινωνίας, δεν απέκτησε συγκεκριμένο περιεχόμενο. Ο ιδεολογικός και πολιτικός διάλογος καταργήθηκε. Η εναλλαγή των προσώπων στην εξουσία αντικαταστάθηκε από τη στασιμότητα. Φαινόμενα αλαζονείας και οίησης βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη. Κάποιες περιορισμένες περιπτώσεις διαφθοράς, μεγιστοποιημένες από την αντιπολίτευση και μερίδα του τύπου, οι οποίες όμως δεν αντιμετωπίστηκαν αποφασιστικά και θαρραλέα, θάμπωσαν και αμαύρωσαν την εικόνα του κυβερνητικού έργου. Δεν είναι τυχαίες οι δημοσκοπήσεις που το 85% των ερωτηθέντων παρότρυναν το Γ.Παπανδρέου «να τ’ αλλάξει όλα».
Η πολιτική αντιμετωπίστηκε με όρους κρατισμού και εξουσίας. Η κοινωνία απουσίαζε. Ήταν σαν να είχε ξεπεραστεί το πατριωτικό, κοινωνικό και ηθικό ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Δημιουργήθηκε η εντύπωση, ότι καταργήθηκαν οι πολιτικές που είχαν καταστήσει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κόμμα κοινωνικής δικαιοσύνης και λαϊκής κυριαρχίας. Σε αυτό συνέτειναν λαθεμένες επιλογές.
Σε θεσμικό επίπεδο, η ψήφιση του ασυμβίβαστου και ο εκλογικός νόμος, που ευτυχώς απεσύρθη, σχημάτισαν την εικόνα, ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. προωθεί την κυριαρχία των κομματικών μηχανισμών και επιδιώκει να υποκαταστήσει με αυτούς την κοινωνία. Αντί να είναι ένα κόμμα ανοιχτό στην κοινωνία, συγκέντρωνε τη νομή της εξουσίας σε κάποιους λίγους, εκλεκτούς και διαθέσιμους.
Σε κοινωνικό επίπεδο, οι παλινδρομήσεις μας στη ρύθμιση του ασφαλιστικού ζητήματος, η ανεπιτυχής πολιτική στον αγροτικό τομέα, η διάλυση του συνεταιριστικού κινήματος, η έλλειψη αποτελεσματικότητας σε ζητήματα καθημερινότητας του πολίτη, δημιούργησαν την εικόνα μιας κουρασμένης εξουσίας.
Υπήρχε αναμφίβολα λαϊκό αίτημα για ανανέωση. Ο Κ.Σημίτης επιδεικνύοντας υψηλό ήθος και παραταξιακή συνείδηση έδωσε τη σκυτάλη στον Γ.Παπανδρέου.Ο βραχύς χρόνος όμως και οι όροι της εναλλαγής δεν έπεισαν μια κρίσιμη μερίδα του εκλογικού σώματος. Αντιθέτως πέρασε η αντίληψη ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. των μηχανισμών χρησιμοποίησε τον Γ.Παπανδρέου ως προμετωπίδα και προσωπείο για να ξαναπάρει την εξουσία.
«Παπανδρέου» στη λαϊκή μνήμη και συνείδηση σημαίνει : ανένδοτος αγώνας για την προάσπιση και διεύρυνση της δημοκρατίας. Δημιουργία κράτους φιλικού στον πολίτη. Αξιοκρατία. Εθνική αξιοπρέπεια, κοινωνική συνοχή και ευημερία.
Η προεκλογική καμπάνια δεν επικεντρώθηκε σε αυτές τις ιερές παρακαταθήκες ούτε στην αποδεδειγμένη διεθνή καταξίωση του Γ.Παπανδρέου και στην προτεραιότητα που έδινε στην ανασυγκρότηση του διεθνούς κινήματος ειρήνης(εκεχειρία). Αλλά επικεντρώθηκε σε ένα «ζητούμενο νέο», με έμφαση στα εξωτερικά χαρακτηριστικά.
Τέλος η αμφίπλευρη διεύρυνση αποδοκιμάστηκε από τους πολίτες, σαν πολιτική και ιδεολογική ασυνέπεια και σαν παράκαμψη του λαϊκού ελέγχου.
Το 40,6% του ελληνικού λαού, που μας εμπιστεύτηκαν, όπως επίσης και το 1.000.000 των Ελλήνων που εξέλεξαν τον Γ.Παπανδρέου επικεφαλής του ΠΑ.ΣΟ.Κ., δίνουν τη ρητή εντολή να προχωρήσουμε με τόλμη και θάρρος. Από εμάς εξαρτάται η συνέχεια.