Ίδρυση σχολείου Ευρωπαϊκής Παιδείας

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Όπως είναι γνωστό το Δεκέμβριο του 2003 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε, να δημιουργηθεί στη χώρα μας ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών. Έδρα αυτού του οργανισμού ορίστηκε το Ηράκλειο της Κρήτης. Στα πλαίσια αυτής της απόφασης η ελληνική πλευρά έχει αναλάβει την υποχρέωση να παρέχει τις αναγκαίες διευκολύνσεις για την εκπαίδευση των παιδιών των υπαλλήλων του οργανισμού. Έχει την υποχρέωση να δημιουργήσει Δημόσιο Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας. Σκοπός των ευρωπαϊκών σχολείων που ήδη λειτουργούν πολλά στην Ευρώπη σε διάφορες έδρες υπηρεσιών της Ε.Ε., όπως στις Βρυξέλλες λειτουργούν 3, στο Μπέργκεν, στην Καλσρούη, στο Λουξεμβούργο, στο Μόναχο και αλλού, είναι να προσφέρουν στα παιδιά των κοινοτικών υπαλλήλων εκπαίδευση στη μητρική τους γλώσσα.
Ο Ζαν Μονέ από τους εμπνευστές της Ε.Ε. αναφέρει σχετικά με αυτό : «θέλουμε τα παιδιά των Ευρωπαϊκών Σχολείων ν’ ανατρέφονται και να συνυπάρχουν, να είναι απελευθερωμένα από μικρή ηλικία από τις προκαταλήψεις που τα χωρίζουν, να είναι μυημένα στις ομορφιές και τις αξίες των πολιτισμών τους και έτσι θα αναπτύξουν μεγαλώνοντας αλληλεγγύη μεταξύ τους. Με αυτόν τον τρόπο όλα τα παιδιά διαφυλάσσοντας την αγάπη και την περηφάνια για την πατρίδα τους θα είναι με το πνεύμα Ευρωπαίοι, προκειμένου να ολοκληρώσουν αυτό που ήδη ξεκίνησαν, μια Ευρώπη ενωμένη και πετυχημένη. Να καλλιεργήσουν ό,τι ενώνει και ν’ αφήσουν ό,τι χωρίζει.»
Εδώ θα ήθελα απλά να προσθέσω ότι η ενωμένη Ευρώπη μόνο ως πολυπολιτισμική και ως εκ τούτου πολυγλωσσική οντότητα μπορεί να επιβιώσει
Και μέσα από τις διαφορές της και την αναγνώριση των διαφορών των πολιτισμών των επιμέρους κρατών μπορεί να πορευθεί.
Μόνο έτσι μπορούν οι νέοι να διαπαιδαγωγηθούν σε αρχές και αξίες όπως η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη ανά την υφήλιο. Κάτι άλλωστε που αναφέρεται και στην τελευταία Ευρωπαϊκή Συνθήκη. Η κατάκτηση της ισονομίας, ισηγορίας, ισοπολιτείας στα εσωτερικά των κρατών αλλά και στις σχέσεις μεταξύ τους. Και πρέπει να νιώθουμε ιδιαίτερα υπερήφανοι διότι αυτές οι έννοιες γεννήθηκαν στον τόπο μας.
Έτσι λοιπόν κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Επί της Αρχής στηρίζουμε το θεσμό του Ευρωπαϊκού Σχολείου γενικά και κατά συνέπεια την ίδρυση Ευρωπαϊκού Σχολείου στην Κρήτη, στο Ηράκλειο Κρήτης.
Αξίζει νομίζω να υπενθυμίσω και να επισημάνω ότι η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν στα μέλη τους το δικαίωμα διαμόρφωσης της εθνικής τους Παιδείας: Η διατήρηση του εθνικού πολιτισμού και της εθνικής Παιδείας και γλώσσας, αποτελεί θεμέλιο λίθο του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Όμως η ύπαρξη ενός κοινού παρονομαστή τόσο σε επίπεδο πολιτισμού όσο και παιδείας παραμένει αναγκαίος και χρήσιμος στόχος.
Στην υπηρεσία αυτού του στόχου μπορεί να ενταχθεί και ο θεσμός του Ευρωπαϊκού Σχολείου.
Σε μια τέτοια κατεύθυνση η Ελλάδα και δικαιούται και υποχρεούται να συμμετέχει ενεργά.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Σήμερα δεν καλούμαστε να συζητήσουμε γενικά περί της φιλοσοφίας της Παιδείας ή περί των στόχων και του περιεχομένου της Εθνικής Παιδείας. Ούτε καν για την εκπαιδευτική φιλοσοφία πάνω στην οποία δομήθηκε ο θεσμός του Ευρωπαϊκού Σχολείου.
Έχουμε ένα συγκεκριμένο θέμα. Το σχέδιο Νόμου για τη Δημιουργία του Ευρωπαϊκού Σχολείου στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Σ’ ένα τέτοιο θέμα, που θα προσφέρετο για ουσιαστικό πολιτικό διάλογο, για συνδιαμόρφωση ενός τελικού νόμου αποδεκτού απ’ όλους, η Κυβέρνηση, λυπάμαι, αλλά δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση. Δε θα διστάσω να πω ότι αυτές οι πρακτικές δεν τιμούν την κοινοβουλευτική δεοντολογία.
Στην επιτροπή Μορφωτικών είχαμε χρέος να εργασθούμε, να συνεργασθούμε, να συμφωνήσουμε, να διαφωνήσουμε αλλά τελικά  να παρουσιάσουμε στο σώμα μια επεξεργασμένη κοινή «πρόταση». Και πράγματι κύριε Υπουργέ εμείς το επιχειρήσαμε. Και ακούστηκαν πολλές βελτιωτικές προτάσεις, απ’ όλες τις πλευρές, ακόμα και από τη δική σας.
Ο κ. Υπουργός δεν επέλεξε το δρόμο της σύγκλισης. Ακολούθησε τη συνηθισμένη τακτική να μην αλλάζει ούτε κεραία στο αρχικό κείμενο. Όχι μόνο αγνόησε τις θέσεις μας, αλλά αρνείται να μας απαντήσει και σε ουσιαστικά ερωτήματα.
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι εντυπωσιακό και πάντως πολύ σπάνιο για την κοινοβουλευτική πρακτική, σ’ ένα μικρό νομοσχέδιο 7 μόλις άρθρων, να υπάρχουν 17 αναφορές, για υπουργικές αποφάσεις. Αυτό κατά τη γνώμη μου 2 πράγματα μπορεί να σημαίνει.
Ή ότι δεν υπήρχε η αναγκαία προετοιμασία από μεριάς του Υπουργείου, προκειμένου αυτό το νομοσχέδιο να είναι αναλυτικό και τεκμηριωμένο
Ή ότι υπάρχει μια συγκεντρωτική λογική στην λειτουργία της Κυβέρνησης. Βεβαίως μπορεί να συμβαίνουν και τα δύο μαζί.
Επιτέλους καλούμαστε να συζητήσουμε και να επικυρώσουμε ένα σχέδιο νόμου ή να εξουσιοδοτήσουμε τον Υπουργό να αποφασίσει και μέσω διατάγματος να διατάξει; Μάλλον υποβαθμίζουμε το ρόλο μας και χάνουμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε ενεργά, ουσιαστικά και αποφασιστικά στο πείραμα που λέγεται Ευρωπαϊκό Σχολείο.
Κύριε Υπουργέ
Ένα άλλο θέμα στο οποίο επιμένω είναι ότι έχετε αργήσει, αν η κατεύθυνση είναι αυτό το σχολείο να λειτουργήσει από το Σεπτέμβριο. Σας το είπα και στην επιτροπή. Πότε θα εκδώσετε 11 υπουργικές αποφάσεις και 5 κοινές υπουργικές αποφάσεις που ρυθμίζουν 40 θέματα λειτουργίας πολλά από τα οποία χρίζουν αντιμετώπισης; Απαντήσατε στην επιτροπή ότι τις έχετε ήδη έτοιμες. Ας το δεχθούμε.
Πότε θα προκηρύξετε τις θέσεις εκπαιδευτικών που απαιτούνται για να λειτουργήσει το σχολείο και πότε αυτοί θα κριθούν; Εντός του Αυγούστου; Εκτός και τους έχετε και αυτούς έτοιμους. Τότε όμως δικαιούμαι να λέω ότι πρόκειται για τα καταδικά σας παιδιά. Διότι με τα ελληνικά δεδομένα, εντός ενός μόλις μήνα και δη του Αυγούστου δε μπορούν να γίνουν όλα αυτά που απαιτούνται σύννομα και με το χρονικό περιθώριο ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και της επιλογής τους.
Ένα εξίσου σημαντικό θέμα είναι η διοίκηση του σχολείου. Παραμένει ανοιχτό το θέμα της φιλοσοφίας και πράξης της διεύθυνσης του σχολείου. Θα ακολουθήσουμε το πνεύμα και το γράμμα της κείμενης ευρωπαϊκής νομολογίας ή θα πρωτοτυπήσουμε επί το γραφειοκρατικότερο και το αυταρχικότερο.
Θα επιμείνουμε να ορίσουμε τις αρμοδιότητες του Συλλόγου διδασκόντων με απόφαση του Υπουργού Παιδείας ή θα διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο και τα υπόλοιπα θα ρυθμιστούν από το Υπουργείο και τους διδάσκοντες σ’ έναν διάλογο;
Ξέρετε τι προβλέπει το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων σ’ αυτό το θέμα;
Συγκεκριμένα στα άρθρα 7,19 και 20 του καταστατικού ορίζονται ως όργανα διοίκησης των Ευρωπαϊκών σχολείων συμμετοχικά όργανα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων και των γονέων, των εκπαιδευτικών και του λοιπού προσωπικού. Ακόμα και αντιπρόσωποι των μαθητών καλούνται να συμμετέχουν ως παρατηρητές στις συνεδριάσεις. Τα κοινά όργανα για όλα τα σχολεία καθορίζουν την κοινή εκπαιδευτική πολιτική, τα οικονομικά και τα διοικητικά θέματα. Σε επίπεδο σχολείου τη διεύθυνση ασκεί ο Διευθυντής και τη διοίκηση συμβούλιο με τη συμμετοχή εκπροσώπων και των γονέων και των εκπαιδευτικών. Τον έλεγχο της ποιότητας της εκπαιδευτικής διαδικασίας ασκεί σώμα επιθεωρητών. Στα σχολεία αυτά μπορεί να συμμετάσχουν και να τα χρηματοδοτούν και άλλοι φορείς οπότε συμμετέχουν στη διοίκηση τους με ψήφο.
Αυτά προβλέπει το καταστατικό των Ευρωπαϊκών Σχολείων.
Εσείς σε σαφή δυσαρμονία με τα πιο πάνω ορίζετε ως όργανα διοίκησης μόνο τους εκπαιδευτικούς που τους ορίζει η Υπουργός Παιδείας και όχι μόνο αυτό αλλά με απόφασή της καθορίζει τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντά τους. Πρόκειται για αποθέωση του συγκεντρωτισμού.
Στην επιτροπή, ο Υπουργός σε σχέση με αυτό το θέμα απήντησε ότι προσπαθεί να φτιάξει ένα σχολείο Ευρωπαϊκό και να το προσαρμόσει στα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας. Λυπάμαι αλλά αυτό είναι καθήλωση σε παλαιά πρότυπα και μάλλον περί προσαρμογής στα δεδομένα της εκπαιδευτικής αντίληψης της Ν.Δ. πρόκειται.
Όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα προσληφθούν οι διδάσκοντες έχω να παρατηρήσω τα εξής :
α) Η πλήρωση των θέσεων των διδασκόντων με την υψηλή προσαύξηση θα παραμείνει εξαργυρώσιμο πολιτικά  βιλαέτι;  Δεν ξέρω αν θα είναι σεμνό και ταπεινό, αλλά με τις ρυθμίσεις που επιχειρείται παραμένει σίγουρα βιλαέτι. Αντιθέτως λείπει παντελώς η διαφάνεια και η αξιοκρατία που κατεξοχήν έπρεπε να υπάρχει.
β) Λέτε ότι το διδακτικό προσωπικό για την ελληνική γλώσσα θα είναι θέσεις μονίμων υπαλλήλων κατά προτίμηση. Άλλως θα προσλαμβάνονται ωρομίσθιοι ή με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου. Γιατί ανοίγετε παράθυρο με αυτό τον τρόπο για να καταλύσετε τους νόμους του Ελληνικού Κράτους ;
γ) Γιατί εξαιρείτε το διδακτικό προσωπικού του αγγλόφωνου τμήματος από την εφαρμογή των νόμων του κράτους; Δεν είναι ικανοί και επαρκείς οι απόφοιτοι των τμημάτων Αγγλικής Φιλολογίας; Γιατί λοιπόν τους βάζετε στην ίδια κατηγορία με τους άλλους που ομολογουμένως υπάρχει ανάγκη ειδικών προκηρύξεων και αναφέρομαι στις γλώσσες όπως τα ολλανδικά, τα δανέζικα, τα πορτογαλικά κ.λ.π.
δ) Ακόμα και τα αναγκαία πρόσθετα προσόντα τα παραπέμπετε σε υπουργική απόφαση. Θα μπορούσατε να περιγράψετε, και σας προτείνω να το κάνετε, ότι κριτήρια επιλογής θα είναι π.χ. η άριστη γνώση των προβλεπόμενων γλωσσών με βάση όχι μόνο τίτλους αλλά και συνέντευξη. Και ακόμα να υπάρχει βαθιά γνώση του ελληνικού πολιτισμού αποδεδειγμένη από συγγραφές, μελέτες και άρθρα όπως επίσης και γνώση της ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας.
ε) Γιατί προτιμάτε ωρομίσθιους αφού είναι γνωστό ότι σ’ έναν ωρομίσθιο καθηγητή λόγω ακριβώς του περιορισμένου χρόνου, δε του δίνονται οι ευκαιρίες να δημιουργήσει και να αποδώσει εκπαιδευτικά στο σχολείο; Αν δεν κάνω λάθος απ’ αυτό το βήμα ισχυριζόσαστε ακριβώς το αντίθετο.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι
Όσον αφορά το ποιοι μαθητές έχουν το δικαίωμα φοίτησης σε αυτό το σχολείο, έχω να πω τα εξής :
α) Επιτέλους ξεκαθαρίστε μας θα είναι Ευρωπαϊκό ή Διεθνές το Σχολείο; Γιατί σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχετε την υποχρέωση να δημιουργήσετε ένα Ευρωπαϊκό Σχολείο. Αυτό είπε και ο Υπουργός στην ομιλία του στην επιτροπή. Όμως το κείμενο αναφέρεται γενικώς για τέκνα υπαλλήλων Διεθνών Οργανισμών και όχι Ευρωπαϊκών. Είναι λάθος ή μήπως υποκρύπτετε κάτι άλλο ;
Διότι όπως γνωρίζετε αν θα συμμετέχουν άλλοι, με βάση τα άρθρα του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Σχολείου, πρέπει να συμμετέχουν στα βάρη του Σχολείου. Οτιδήποτε άλλο θα σας βρει σε πλήρη αντίθεση με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
β) Γιατί χωρίζετε τους Έλληνες σε δύο κατηγορίες; Στους υπαλλήλους του Ινστιτούτου Έρευνας και Τεχνολογίας, τα παιδιά των οποίων δικαιούνται να φοιτήσουν και στους υπόλοιπους κατοίκους του Ηρακλείου, τα παιδιά των οποίων δε δικαιούνται. Γιατί οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι έχουν περισσότερες δυνατότητες από τους υπαλλήλους τους εργάτες, τους αγρότες και απ’ όλους τους υπόλοιπους εν γένει; Σε καμία περίπτωση δε θα δεχτούμε ένα τέτοιο καθεστώς προνομιακής μεταχείρισης.  Μην καθιστάτε την παιδεία μας περαιτέρω ταξική. Στο χώρο της ευρύτερης δημοκρατικής παράταξης έχουμε την παράδοση να μην αποκλείουμε από την γνώση κανέναν και όλοι οι Έλληνες έχουν τη σφραγίδα της Δωρεάν Γενικής Παιδείας.

Κύριε Υπουργέ,
Έχετε ακόμα και τώρα την ευκαιρία να προβείτε στις αναγκαίες βελτιώσεις. Σας το επιβάλει η κοινοβουλευτική δεοντολογία. Στις δημοκρατίες ουδείς έχει το αλάθητο. Αξιοποιήστε αυτή την ευκαιρία. Όπως είπα και στην αρχή υπερψηφίζουμε το νομοσχέδιο επί της αρχής. Για τα άρθρα θα υπάρξει συνέχεια.

15/07/2005