ΠΡΑΚΤΙΚΑ στο Νομοσχέδιο Υπουργείου Υγείας «Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας «
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Πρώτα απ” όλα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οφείλω να επαινέσω τους ομιλητές της Νέας Δημοκρατίας για τους ήπιους τόνους που χρησιμοποίησαν στη σημερινή συνεδρίαση της Βουλής.
Το αντιπαραθέτω αυτό από τους οξύτατους χαρακτηρισμούς και την επίθεση που υπέστη αυτό το νομοσχέδιο στη συνεδρίαση της Διαρκούς Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Θέλω να τεκμηριώσω αυτόν τον έπαινο που είπα πριν σαν αγαθό της δημοκρατίας, ότι δηλαδή μπορεί κάποιος να αλλάζει απόψεις, να βελτιώνει τους τόνους του, όταν πείθεται ότι σαφώς υπάρχει μια αναγκαιότητα και μια σκοπιμότητα και μια θετική κατεύθυνση σε κάποιο συγκεκριμένο νομοθέτημα.
Θέλω βεβαίως, κύριε Πρόεδρε, να επισημάνω μια αντίφαση, διότι πώς γίνεται να διαφωνείς συλλήβδην επί της ουσίας και με ακραίους όρους και να συμφωνείς στα άρθρα; Συμφωνείς διαφωνών ή διαφωνείς συμφωνών; Αυτό κατά τη δική μου γνώμη αναδεικνύει έλλειψη προσανατολισμού, όσον αφορά την πολιτική για το Εθνικό Σύστημα Υγείας από μεριάς της Νέας Δημοκρατίας. Και εκεί είναι και η μεγάλη αντίφαση.
Κάθε ένα νομοθέτημα που καταθέτει αυτή η Κυβέρνηση διαπνέεται από μια αρχή «εν αρχή ην το ΕΣΥ», το ΕΣΥ που βεβαίως γνωρίζει ο ελληνικός λαός ότι δεν είναι απότοκο ούτε της Άλμα Άτα ούτε κάποιων θέσεων ή σκέψεων του αείμνηστου καθηγητή Δοξιάδη, αλλά είναι προϊόν πολιτικής βούλησης των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, των κυβερνήσεων του ελληνικού λαού.
Βεβαίως αυτή είναι η διαφορά μας -στην ενεργό παράσταση- κάθε νομοθετήματος. Και ακούω με πάρα πολύ σκεπτικισμό τις θέσεις ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν θα έπρεπε -λέει- να υπάρχει -το είπε και ο κ. Κοσιώνης- διότι, όπως χαρακτηριστικά είπε, δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Λοιπόν και αρχή έχει και μέση έχει και τέλος.
Η αρχή είναι το «εν αρχή ην το ΕΣΥ», όπως προηγούμενα είπα. Η μέση και το τέλος απορρέει από το ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι μια ζώσα πραγματικότητα, είναι ένας οργανισμός -άρα, ζωντανός- που χρειάζεται διαρκείς βελτιώσεις, χρειάζεται επίβλεψη, όσον αφορά την ορθότητα εφαρμογής προς τρεις κατευθύνσεις που είναι και η πεμπτουσία της πολιτικής μας στο θέμα της παροχής υγείας. Ο σκοπός είναι να υλοποιήσουμε μια υγεία ίση για όλους τους Έλληνες, δωρεάν και υψηλής ποιότητας.
Κύριε Πρόεδρε, δεν είμαι από εκείνους που ισχυρίζονται ότι όλα πάνε τέλεια στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Άλλωστε το έχω βιώσει προσωπικά και εκ των ένδον και εκ των έξω σαν γιατρός και του συστήματος αλλά και του ελεύθερου επαγγέλματος. Βεβαίως υπάρχουν τρωτά.
Ξέρετε κάτι; Οφείλουμε να το ομολογήσουμε όλοι εμείς μεταξύ μας και να το πούμε και στον ελληνικό λαό. Οι όποιες δυσλειτουργίες δεν οφείλονται σε κενό νόμου. Εκείνο που χρειάζεται είναι να εφαρμοστούν οι νόμοι και κυρίως να υπάρχει ορθή διοίκηση από τους τοπικούς διοικητές των συστημάτων υγείας και των νοσοκομείων. Βεβαίως θα πρέπει οι κύριοι λειτουργοί του εθνικού συστήματος, που είναι οι γιατροί και γενικότερα οι υγειονομικοί, να αρθούν στο ύψος τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να τονίσω ότι χρειάζεται μια διαρκής παρέμβαση όσον αφορά τις διορθωτικές κινήσεις για την εφαρμογή του εθνικού συστήματος υγείας.
Κύριε Κοσιώνη, εγώ θα έβλεπα απόλυτη αναγκαιότητα να έρθει και τρίτο νομοσχέδιο το οποίο θα θεραπεύει αυτά τα προβλήματα τα οποία είπα, γιατί κύριε Υπουργέ -και εδώ ας μου επιτραπεί να ανοίξω μια παρένθεση- υπάρχει μια πρακτική από τη μεριά της εκτελεστικής εξουσίας να μην κάνει δεκτές τροπολογίες που προέρχονται από τους Βουλευτές Συμπολίτευσης ή Αντιπολίτευσης. Ξέρετε, οι τροπολογίες που κατατίθενται από μεριάς των Βουλευτών, δεν κατατίθενται για λόγους ψηφοθηρικούς δικούς τους, κατατίθενται ακριβώς γιατί και γνώση έχουν και επαφή με τον ελληνικό λαό έχουν και εν πάση περιπτώσει, αν επιθυμούμε να αναβαθμίσουμε και το ρόλο του Κοινοβουλίου, θα πρέπει να παίρνουμε συγκεκριμένες τεκμηριωμένες απαντήσεις γιατί υπάρχει άρνηση προς αυτούς. Άλλωστε η Κυβέρνηση εκτελεί με βάση το Σύνταγμα και η Βουλή νομοθετεί.
Και εγώ έχω πάρα πολλά κενά, κύριε Υπουργέ, ποιος είναι ο λόγος για τον οποίον δεν έχετε κάνει δεκτές κάποιες συγκεκριμένες τροπολογίες που τεκμηριωμένα σας έχουν καταθέσει οι κύριοι συνάδελφοι και εγώ προσωπικά.
Παραδείγματος χάρη, δεν έχει ενδοκρινολόγο η Σάμος. Γιατί δεν δίνετε τη δυνατότητα σε κάποιον από κάποιο άλλο ιατρικό σύλλογο να μπορεί να επισκέπτεται σε τακτά χρονικά διαστήματα τη Σάμο; Το άρθρο 26, όπως είναι διατυπωμένο, δεν δίνει αυτήν τη δυνατότητα ακριβώς γιατί δεν υπάρχει ενδοκρινολόγος στη Σάμο. Ούτε μπορώ να δεχθώ τη λογική ότι ας ξεκινήσουμε έτσι και βλέποντας και κάνοντας. Υπάρχει δυνατότητα να το δείτε. Δείτε το.
Μια άλλη τροπολογία π.χ. την οποία έχω καταθέσει εγώ, αφορά την εξομοίωση των βιοχημικών κλινικών και βιολόγων οι οποίοι υπηρετούν στο ΕΣΥ αλλά δεν παίρνουν τους βαθμούς που παίρνουν όλοι οι συνάδελφοί τους επιστήμονες μέσα στο ΕΣΥ.
Μια άλλη ορθή τροπολογία η οποία έχει κατατεθεί, κύριε Υπουργέ, αφορά αυτούς οι οποίοι έχουν σπουδάσει οδοντοτεχνίτες από τα ΙΕΚ, αλλά τι να κάνουμε που ο νόμος που ρύθμιζε την παροχή επαγγελματικής κατοχύρωσης και που διέπει τους οδοντοτεχνίτες ψηφίστηκε πριν να εμφανιστούν στη ζωή μας -που ορθά εμφανίστηκαν- τα ΙΕΚ;
Έρχομαι λοιπόν κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, να αναφερθώ στο επίμαχο άρθρο 29. Θα πρέπει πρώτα να διευκρινίσουμε κάποια πράγματα για να γίνουν κατανοητά.
Βέβαια σήμερα οι ομιλητές της Νέας Δημοκρατίας άλλαξαν άρδην την τοποθέτησή τους…
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ: Δεν αλλάξαμε τίποτα. Το καταψηφίσαμε το άρθρο, κύριε συνάδελφε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ: Πολύ καλά κάνετε και το καταψηφίζετε έτσι όπως το λέτε. Δεν έχω καμία αντίρρηση. Αλλά επειδή μας είπατε, κύριε Κακλαμάνη, ότι υπάρχει αντίφαση μεταξύ των δικών μας λεγομένων, σας προκαλώ να αναγνώσετε τις τοποθετήσεις των συναδέλφων Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας και στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και σήμερα. Θα δείτε τεράστιες αποστάσεις και ιδεολογικές και πολιτικές και πρακτικές. Και ιδιαίτερα το άρθρο 29 νομίζω ότι μπορεί να αποδείξει του λόγου μου το αληθές.
Θέλω να γίνουν κατανοητά κάποια πράγματα. Κανείς από εμάς από το ΠΑΣΟΚ, από το Υπουργείο, από την Κυβέρνηση, από τους Βουλευτές δεν είπε ότι θα πρέπει να απονέμονται συλλήβδην οι ειδικότητες. Αντιθέτως στοιχειωδώς να προσεγγίζεις την ιατρική και να την παρακολουθείς, αντιλαμβάνεσαι ότι είναι μία επιστήμη διαρκώς εξελισσόμενη, για την οποία προκειμένου να παρέχεται ορθά, οφείλει κανείς συνεχώς να ειδικεύεται και να εξειδικεύεται.
Έχω την εντύπωση, μάλιστα, ότι σε μερικά χρόνια θα υπάρχουν όλο και πιο εξειδικευμένες ειδικότητες, ακριβώς γιατί η εξέλιξη της επιστήμης που προωθεί μία σε βάθος ανάπτυξη της γνώσης, εκ των πραγμάτων -επειδή όλοι οι άνθρωποι είναι περατοί- πρέπει να στενέψει σε έκταση και η εποχή των πανιάτρων και των ιατροφιλοσόφων έχει παρέλθει οριστικά.
Όμως, οφείλουμε να πούμε και να κατανοήσουμε δύο πράγματα, ότι δηλαδή υπάρχουν δύο συγκεκριμένες οριακές ημερομηνίες. Η μία είναι το 1983, όταν καθιερώθηκε η καινούρια ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής -για να μην έχουμε αμφιβολία για το ποιος προωθεί το σύστημα υγείας και την ιατρική, το 1983 ήταν Κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ – και υπάρχει και μία άλλη οριακή ημερομηνία που είναι το 1995, όταν πλέον η χώρα μας προσάρμοσε τη νομοθεσία της με τις κοινοτικές οδηγίες που αφορούν τις ειδικότητες.
Αυτά θα πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας, γιατί γιατροί υπήρχαν και ασκούσαν την ιατρική και πριν το 1983 και πριν το 1996. Τι κάνουμε, λοιπόν, με όλους αυτούς; Ξέρετε, δεν κάνουμε χάρη σε κανέναν όταν θέλουμε να κατοχυρώσουμε τα επαγγελματικά δικαιώματα σ” αυτούς. Εκείνοι κάνουν χάρη στον ελληνικό λαό, όταν ασκούν αυτό το λειτούργημά τους υπό συνθήκες πάρα πολύ δύσκολες στις επαρχίες ή ακόμα και στις γειτονιές.
Και ασκούν ιατρική, διότι άκουσα νομίζω από τον κ. Γιαννόπουλο να αποκαλεί αυτήν την κατηγορία συναδέλφων «συνταγογράφους». Θα ήθελα να πω στον κ. Γιαννόπουλο ότι για να φθάσεις στη συνταγογράφηση, οφείλεις να κάνεις διάγνωση, κατόπιν, κλινικής εξέτασης. Όλα αυτά τα πράγματα δεν μπορείτε να τα αναιρείτε, γιατί αυτοί οι συγκεκριμένοι συνάδελφοι οι οποίοι ασκούν πάνω από είκοσι χρόνια την ιατρική, σήμερα έχουν -αν θέλετε, μία άλλη ακόμα αντίφαση- έχουν διευθυντικές θέσεις στα συστήματα υγείας και στο ΙΚΑ.
Γνωρίζω πολλούς διευθυντές οι οποίοι ανήκουν σ” αυτήν την κατηγορία ιατρών που δεν έχουν ειδικότητα. Γνωρίζω πολλούς οι οποίοι με την υπογραφή τους δίνουν συντάξεις. Γνωρίζω πολλούς που με την υπογραφή τους εγκρίνουν δαπάνες πολλών εκατομμυρίων αθροιστικά στη διάρκεια του χρόνου. Τι λέμε δηλαδή τώρα γι” αυτούς τους γιατρούς, τι λέμε στον ελληνικό λαό και στον εαυτό μας; Ότι αυτοί μέχρι το 1993 έκαναν καλά τη δουλειά τους και τώρα ερχόμαστε να τους αναιρέσουμε το ρόλο τους;
Γι” αυτό, ορθά, κύριε Υπουργέ, καταθέσατε το άρθρο 29 και ορθά ρυθμίζετε τον τίτλο ειδικότητας όπως θα πρέπει, αφού -αυτή είναι η απάντηση στον κ. Κοσιώνη, νομίζω ότι τη δώσατε και εσείς- από το 1995 και μετά, δεν υφίσταται πλέον θέμα.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Αν ρυθμιστεί αυτό. Δηλαδή δεν έχουμε τέτοιους τώρα;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ: Τώρα έχουμε, αλλά από το 1995 και μετά δεν προστίθενται και άλλοι.
Γι” αυτό, κύριε Υπουργέ, έχω να κάνω μόνο μία παρατήρηση. Αυτοί που είναι πάνω από είκοσι χρόνια και ασκούσαν την ιατρική με τους όρους που ίσχυαν πριν το 1983, θα πρέπει να πάρουν την ιατρική τους ειδικότητα χωρίς εξετάσεις και χωρίς περαιτέρω κινήσεις.
Κύριε Κακλαμάνη, θέλετε να σας πω και κάτι ακόμα; Από τότε μέχρι τώρα έχουν υπάρξει τρεις νομοθετικές προσεγγίσεις, εκ των οποίων τη μία έκανε η Νέα Δημοκρατία και ορθώς την έκανε, όπου έδινε ακριβώς τη δυνατότητα σε κάποιους που προϋπήρχαν να μπορεί να τους αναγνωριστεί ο τίτλος της ειδικότητας.
Άρα δεν απονέμουμε τίτλους ειδικότητας. Απλώς προασπίζουμε την ισονομία και την ισοπολιτεία που δικαιούνται όλοι οι Έλληνες πολίτες και συγχρόνως προασπίζουμε κάτι που είναι διατυπωμένο και στο Σύνταγμα και στις κοινοτικές οδηγίες, δηλαδή δεν αμφισβητούμε κεκτημένα δικαιώματα στην άσκηση του επαγγέλματος.
Κύριε Πρόεδρε, κλείνοντας θέλω να κάνω μία αναφορά. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας οφείλουμε να το προασπίζουμε ως κόρη οφθαλμού. Χρειάζεται σαφώς εκσυγχρονιστικές και μεταρρυθμιστικές προσεγγίσεις. Κάποια στιγμή πρέπει να υπάρξει μία συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων πρωτοβάθμιας περίθαλψης και υγείας. Βεβαίως πρωτοβάθμια περίθαλψη και υγεία δεν είναι μόνο τα κέντρα υγείας, αλλά και οι γιατροί των ασφαλιστικών οργανισμών που ασκούν ιατρική και υπάρχουν και άλλα ζητήματα που κάποια στιγμή πρέπει να τα δούμε και να τα εντάξουμε σ” ένα σύστημα, το οποίο θα κάνει διαρκείς θετικές παρεμβάσεις για την υγεία του λαού.
Κύριε Υπουργέ, όπως είπα και προηγουμένως, ελπίζω να έχουμε το χρόνο να κάνετε κάποιες διαρθρωτικές παρεμβάσεις, σύμφωνα με αυτά που σας ανέφεραν όλες οι πτέρυγες της Βουλής. Να είστε σίγουρος ότι αυτό θα αποδείκνύε τόλμη και σεβασμό στην κοινοβουλευτική δεοντολογία.
Ευχαριστώ πολύ.
04/12/2003
Ιατρική Υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Το διήμερο αυτό υπήρξε αναμφίβολα μια υψηλού επιπέδου συζήτηση , που αναδεικνύει το ρόλο του κοινοβουλίου και καταξιώνει τα μέλη του. Έχω την τιμή να απευθύνομαι σε εσάς, στη συζήτηση για το σχέδιο νόμου «Ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή» με μια διπλή ιδιότητα. Αυτή του μέλους του ελληνικού κοινοβουλίου, αλλά συγχρόνως και ενός ανθρώπου που στην άσκηση της επιστήμης του έχει αντιμετωπίσει στην πράξη προβλήματα υπογονιμότητας και αναπαραγωγής από αυτά που ερχόμαστε να ρυθμίσουμε με το σημερινό νομοθέτημα.
Κατά πρώτον όπως γνωρίζεται τα θέματα που επιδιώκει να ρυθμίσει το νομοσχέδιο, αποτελούν καθημερινή ιατρική πράξη, πάνω από 25 χρόνια στη χώρα μας. Άρα είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί το ανάλογο ειδικό νομοθετικό πλαίσιο. Όπως άλλωστε έχει συμβεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Μια ευνομούμενη και προοδευτική πολιτεία οφείλει να ρυθμίσει με νόμους τις θετικές εξελίξεις της επιστήμης, τα αποτελέσματα των οποίων επιδρούν στις ανάγκες των πολιτών. Ζητήματα που μέχρι τώρα δεν αντιμετωπίζονταν με νομοθετικούς κανόνες οφείλουμε να τα εντάξουμε στη σφαίρα της έννομης τάξης. Γιατί με αυτόν τον τρόπο προασπίζουμε τον πολίτη και δημιουργούμε διαυγείς σχέσεις μεταξύ τους. Άρα λοιπόν, το πρώτο που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι η απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχει αναγκαιότητα για την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου. Και νομίζω ότι η απάντηση είναι ένα κατηγορηματικό ΝΑΙ. Και οφείλω να συγχαρώ τον υπουργό που πήρε αυτή την πρωτοβουλία. Θεωρώ ότι το νομοσχέδιο είναι άρτιο από μεριάς επιστημονικής προσέγγισης. Αντιμετωπίζει αναλυτικά τους καινούργιους δρόμους που ανοίγει η εξέλιξη της επιστήμης. Ρυθμίζει σωστά ευαίσθητες πτυχές της τεχνητής γονιμοποίησης. Αίρει την υποκρισία που υπάρχει σχετικά με την αντιμετώπιση ενός τόσου ευαίσθητου θέματος. Ρυθμίζει αρμονικά τις επιστημονικές, ηθικές και νομικές πτυχές της εξωσωματιικής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η εξέλιξη της βιολογίας και της ιατρικής, στις μέρες μας, έχει καταστήσει δυνατή την επίτευξη κυήσεων σε ζεύγη με προβλήματα στειρότητας. Και τα ζεύγη αυτά στη χώρα μας είναι πάρα πολλά. 300.000 περίπου ζευγάρια ή αλλιώς 1 στα 6 ζευγάρια αναπαραγωγικής ηλικίας αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας. Όλα αυτά σε μια χώρα που μέχρι το 1980 αντιστοιχούσαν 2,2 παιδιά ανά οικογένεια κατά μέσω όρο, το 1999 αντιστοιχούν μόλις 1,3 παιδιά ανά οικογένεια. Γι΄ αυτό είναι υποχρέωσή μας να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ν” αρθεί η υπογεννητικότητα στη χώρα μας. Προφανώς με το νομοσχέδιο αυτό δε θα λυθεί το μεγάλο αυτό θέμα. Είναι όμως αξιοσημείωτο ότι τα τελευταία χρόνια το 2,5 % των γεννήσεων είναι παιδιά εξωσωματικής γονιμοποίησης. Γι” αυτούς τους λόγους πρέπει ν” αντιμετωπίσουμε το θέμα χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς φοβικές καταστάσεις, αλλά με κοινωνική ευαισθησία. Είναι γεγονός πως πάντα το καινούργιο, ιδιαίτερα στον τομέα της επιστήμης προκαλούσε ανάμεικτα συναισθήματα.. Όμως κανένας νόμος και καμία τροχοπέδη δε μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της επιστήμης και τη προσπάθεια του ανθρώπου να διευρύνει τις γνώσεις του στις νομοτέλειες της ζωής. Αντιθέτως, μέλημα της πολιτείας και της κοινωνίας είναι ν” αξιοποιεί θετικά νέες ανακαλύψεις. Να τις προσανατολίζει στην κατεύθυνση κάλυψης των αναγκών του ανθρώπου , επίλυσης των προβλημάτων του , βελτίωσης της ζωής του. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη από τραγικά παραδείγματα κακής εφαρμογής των ανακαλύψεων της επιστήμης. Αυτό βέβαια, δεν είναι επιχείρημα για να μην αξιοποιούμε θετικά τις καινούργιες ανακαλύψεις.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Δεν αμφιβάλω, όπως είπε και ο εισηγητής πλειοψηφίας, για να κατανοήσει κανείς το σχέδιο νόμου, πρέπει ν” αναζητήσει το φιλοσοφικό, υπαρξιακό, ηθικό και συνταγματικό υπόβαθρό του.
Κατά τη γνώμη μου όμως το μείζον είναι η ρύθμιση της πραγματικότητας που απορρέει από την ανάγκη των γονιών για απόκτηση τέκνων και από τη δυνατότητα της επιστήμης να καλύψει αυτή την ανάγκη τους. Γιατί η αναπαραγωγή του είδους εμπεριέχεται ως πληροφορία στα γονίδιά της γυναίκας. Και μετά την κάλυψη της ανάγκης για επιβίωση δεν υπάρχει τίποτα πιο δυνατό, πιο ηθικό αλλά και πιο ωραίο, από την ανάγκη της γυναίκας να γίνει μητέρα, από την ανάγκη της αναπαραγωγής.
Κυρίες και κύριου συνάδελφοι
Θα μου δοθεί η δυνατότητα να εκφράσω τις απόψεις μου και στα επί μέρους άρθρα. Θα ήθελα όμως ν” αναφερθώ στο θέμα που υπάρχει διαφωνία από διάφορους συναδέλφους απ” όλες τις πτέρυγες. Το θέμα της «παρένθετης κυοφόρου γυναίκας», όρου που τελεί υπό συζήτηση, επί των οποίων ακούστηκαν απόψεις για ύπαρξη 3 μητέρων ή και εξαγωνική οικογένεια. Κύριοι συνάδελφοι ακούστε. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια εγκυμοσύνη στη γυναίκα πέραν του αντρικού παράγοντα , απαιτείται η ύπαρξη της ωοθήκης από την οποία προέρχεται το ωάριο και η μήτρα η οποία θα φιλοξενήσει το κύημα στη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής. Σήμερα υπάρχει επιστημονικά η δυνατότητα στη γυναίκα που ανεπαρκεί στον ένα από τους δύο παράγοντες ν” αποκτήσει τέκνα. Όλ” αυτά βέβαια απαιτούν κόπο, προσπάθειες, οικονομική επιβάρυνση και πολλές φορές κίνδυνο στην υγεία της γυναίκας. Ακόμα οι πιθανότητες επιτυχίας αυτών των εγχειρημάτων είναι περιορισμένες.
Σ” αυτή τη γυναίκα λοιπόν η οποία είναι αποφασισμένη να υποστεί όλα αυτά προκειμένου ν” αποκτήσει τέκνο, με ποιο ηθικό, κοινωνικό και πολιτικό δικαίωμα θα της αρνηθεί ο νομοθέτης αυτή τη δυνατότητα ; Και ποια θα είναι η θέση του νομοθέτη σε μερικά χρόνια όταν θα έχει τελειοποιηθεί η δυνατότητα για ύπαρξη τεχνητής μήτρας ; Βεβαίως υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την εμπορευματοποίηση αυτών των πράξεων, αλλά το προς ψήφιση σχέδιο νόμου αντιμετωπίζει αυτή την παράμετρο.
Ένα άλλο άρθρο που θέλω να αναφερθώ είναι αυτό της μετά θάνατο γονιμοποίησης. Είναι ακραία περίπτωση που αφορά ένα ζευγάρι που έχει υποβληθεί στη διαδικασία της εξωσωματικής και έχουν κρυοσυντηρηθεί γονιμοποιημένα ωάρια και εν τω μεταξύ έχει πεθάνει ο σύζυγος. Και εδώ εκτιμώ ότι με τις δικαστικές προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος είναι επιτρεπτή συναισθηματικά και ηθικά η πραγματοποίηση της πράξης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Ακούστηκαν απόψεις για να είναι εκτός νόμου η γονιμοποίηση με εξωσωματική για τις άγαμες μοναχικές γυναίκες. Τις θεωρώ απαράδεκτες. Διότι αφενός μεν για φυσιολογικές εγκυμοσύνες η πολιτεία προστατεύει αυτές τις γυναίκες. Γιατί δεν πρέπει να συμβεί το ίδιο και για τις γυναίκες που έχουν πρόβλημα γονιμότητας ; Είναι δυνατόν να υπάρχουν 2 κατηγορίες πολιτών. Αντιβαίνει σαφώς σε θεμελιώδες άρθρο του συντάγματος.
Τέλος κύριε υπουργέ στο άρθρο 1455 αναφέρεται «η υποβοήθηση επιτρέπεται μέχρι την ηλικία ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου προσώπου». Η διατύπωση αυτή είναι αόριστη. Ποια είναι η ηλικία ικανότητας αναπαραγωγής ; Στις Ελληνίδες ο μέσος όρος είναι από 45 -55 χρόνια. Αυτό όμως μπορεί να παραταθεί με ιατρική παρέμβαση. Νομίζω πως αυτή η ασάφεια στη διατύπωση θα οδηγήσει σε ακραίες εφαρμογές με μεγάλο κίνδυνο στην υγεία της γυναίκας. Γι” αυτό πρέπει να προσδιοριστεί ακριβώς ο χρόνος.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Για μια ακόμα φορά θέλω να επικροτήσω την πρωτοβουλία της κυβέρνησης και προσωπικά του κυρίου υπουργού και τον υπερψηφίζω.
26/11/2002
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ – Συνήγορος Υγείας και Κοινωνικών Υπηρεσιών
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η Ν.Δ. επανέρχεται με πρόταση νόμου με τον τίτλο συνήγορος υγείας και κοινωνικών υπηρεσιών μετά την απάντηση που πήρε από τον πρωθυπουργό της χώρας κ. Κ. Σημίτη σε σχετική ερώτηση που είχε κατατεθεί από τον κ. Σιούφα. Εξαντλεί με αυτόν τον τρόπο όλα τα κοινοβουλευτικά μέσα που παρέχει το σύνταγμα και ο κανονισμός της Βουλής στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Είναι βασική αρχή πως νέοι νόμοι χρειάζονται όταν υπάρχει κενό στη μέχρι τώρα κείμενη νομοθεσία. Άλλως οδηγούμαστε στα αρνητικά φαινόμενα που δημιουργεί στο κράτος και τους πολίτες η πολυνομία και η αλληλοεπικάλυψη νόμων.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως ένας από τους βασικούς στόχους των πολιτικών δυνάμεων που εκφράζονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο είναι η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών και η δημιουργία υπηρεσιών του κράτους που θα είναι φιλικές προς τον πολίτη και συγχρόνως αποτελεσματικές.
Είναι γεγονός ότι οι υπηρεσίες του κράτους χρειάζονται διαρκείς παρεμβάσεις για τον εκσυγχρονισμό τους, αλλά και για τον έλεγχο της λειτουργίας τους γενικώς, αλλά και των λειτουργών ειδικά. Τα πιο πάνω άλλωστε περιγράφονται σε αντίστοιχες διατάξεις του συντάγματος που αποτελεί και τον καταστατικό χάρτη του πολιτεύματος στη χώρα μας.
Στην κατεύθυνση αυτή το 1997 η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. έκρινε ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη Αρχή που σαν σκοπό θα έχει τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και των δημοσίων υπηρεσιών για την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας. Έτσι με το νόμο 2477 θεσμοθετήθηκε ο ΣΠ και το Σώμα Επιθεωρητών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης . Η πορεία του χρόνου τον ανέδειξε σε επιτυχημένο θεσμό καταξιωμένο στη συνείδηση των Ελλήνων.
Με δεδομένο ότι στην πολιτική οι πράξεις κρίνονται από τ” αποτελέσματά τους η ανεξάρτητη αυτή διοικητική αρχή αποτελεί πλέον πετυχημένο θεσμό.
Με βάση τα πιο πάνω η πρόταση νόμου της Ν.Δ. θα μπορούσε να κριθεί θετικά όσον αφορά την πρόθεσή της. Με το σχέδιο νόμου που καταθέτει επιδιώκει την απόσπαση των τομέων υγείας και κοινωνικών υπηρεσιών από το ΣΠ και προτείνει να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη Αρχή . Και εδώ έγκειται η διαφωνία μας και η άρνησή μας. Όχι μόνο διότι το νομικό πλαίσιο το οποίο κατατίθεται περιέχεται σε προηγούμενους νόμους του κράτους αλλά γιατί θα οδηγούσε στην αποδυνάμωση του ΣΠ. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο εάν ο ΣΠ κρίνεται ως ανεπαρκής στην άσκηση των καθηκόντων του, κάτι το ο οποίο ποτέ δεν έχει αναφερθεί από τη Ν.Δ. μέχρι τώρα τουλάχιστον.
Θα ήταν απαραίτητο να αναφερθώ στους νόμους που υπάρχουν σήμερα και που ρυθμίζουν τα θέματα στα οποία αναφέρεται η υπό συζήτηση πρόταση νόμου. Ήδη αναφέρθηκα στο νόμο 2477/97, ο οποίος μαζί με το προεδρικό διάταγμα 273/99 απολύτως καλύπτει θέματα συνηγόρου Υγείας και Πρόνοιας.
Με την τελευταία αναθεώρηση του συντάγματος στα άρθρα 101Α παραγρ. 3 και 103 παραγρ. 9 γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στις ανεξάρτητες αρχές και ειδικά στο ΣΠ. Ο ρυθμιστικός νόμος στον οποίο παραπέμπει το Σύνταγμα είναι ο 2477/97. Σύμφωνα με αυτόν:
Α) κατοχυρώνεται η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των μελών της ανεξάρτητης αρχής
Β) καθορίζεται ο διορισμός των μελών κατά τα προσόντα τους , επίσης η θητεία και ο τρόπος επιλογής τους.
Περιέχεται δηλαδή αυτούσιο το άρθρο 2 του υπό συζήτηση νόμου.
Όπως είναι γνωστό στο ΣΠ λειτουργούν 4 κύκλοι θεμάτων : ο κύκλος των δικαιωμάτων του ανθρώπου , ο κύκλος ποιότητας ζωής, ο κύκλος σχέσεων κράτους – πολίτη και ο κύκλος κοινωνικής προστασίας.
Από το 98 όταν και άρχισε η λειτουργία του ΣΠ έχουν γίνει 30103 αναφορές. Απόδειξη της διευρυνόμενης αποδοχής του στην ελληνική κοινωνία είναι ότι το 2001 οι αναφορές παρουσίασαν αύξηση 17,3 %. Ο κύκλος της κοινωνικής προστασίας αφορούσε το 30,4% του συνόλου της δραστηριότητας. Το 1/3 δηλαδή της δραστηριότητας του ΣΠ , του πετυχημένου αυτού θεσμού, ρυθμίζει ήδη θέματα από αυτά που έρχεται να ρυθμίσει με το νόμο της η Ν.Δ.
Ο κύκλος κοινωνικής προστασίας εποπτεύεται από τη βοηθό συνήγορο Μαρία Μητροσύλη και αφορά θέματα :
Κοινωνικής Πολιτικής
Ασφάλισης
Υγείας Πρόνοιας
Προστασίας του Παιδιού
Προστασίας ηλικιωμένων ατόμων
Ατόμων με ειδικές ανάγκες και
Των ευάλωτων ομάδων
Ο ΣΠ έχει ήδη νομιμοποιηθεί στα μάτια του πολίτη. Έχει δημιουργήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με τα ΜΜΕ και έχει την απόλυτη στήριξη της πολιτικής ηγεσίας και ιδιαίτερα της κυβέρνησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον κύκλο κοινωνικής προστασίας από τις 1155 βάσιμες αναφορές της Αρχής προς τη διοίκηση δεν ικανοποιήθηκαν μόλις οι 57 (ποσοστό 5%). Κάθε χρόνο οι προσφυγές προς την Αρχή πολλαπλασιάζονται..
Στόχος του ΣΠ είναι η προώθηση της λογικής της επίλυσης των διαφορών και η κατάργηση της λογικής της σύγκρουσης και της καταγγελίας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται μια δημόσια διοίκηση φιλική προς τον πολίτη, ν” ανταποκρίνεται στα αιτήματά του και να μην περιχαρακώνεται πίσω από μια στενόκαρδη και κακώς νοούμενη δημοσιοϋπαλληλική συμπεριφορά.
Επιμένω σ” αυτές τις αναφορές διότι θεωρώ λάθος να επιχειρηθεί η απόσπαση ενός τμήματος δραστηριότητας ενός πετυχημένου θεσμού για να συσταθεί ένας άλλος με αμφίβολα αποτελέσματα. Όσον αφορά τα άρθρα 4 και 5 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου ο ΣΠ έχει να επιδείξει σημαντικό έργο.
Συγκεκριμένα ο ΣΠ παρενέβη αυτεπαγγέλτως στο ΚΕΘΕΑ Θεσνίκης. Έκανε αυτοψία στο κέντρο αποκατάστασης ατόμων με ειδικές ανάγκες στην Κρήτη και στο Περιφερειακό Νοσοκομείο Ηρακλείου. Ακόμα έχει παραπέμψει γιατρούς στο Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.
Στο σύνολο των αναφορών του κύκλου κοινωνικής προστασίας
το 74% αφορά Κοινωνική Ασφάλιση
14% συνδέεται με θέματα Υγείας
5,3% αναφέρεται στην Πρόνοια
3,5% σχετίζεται με ΑΜΕΑ
1,3% Προστασία ανέργων
1,6% θέματα προστασίας μητρότητας και παιδιού.
Και εδώ θα πρέπει να επισημάνω πως η μελέτη των συμπερασμάτων του ΣΠ είναι ένα απολύτως χρήσιμο εγκόλπιο για τη διοίκηση και την Κυβέρνηση προκειμένου να επισημάνει τα προβλήματα που παρουσιάζει ο μηχανισμός του κράτους, για να μπορέσει η πολιτική της βούληση να γίνει πράξη ορατή στους πολίτες.
Αλλά και τα περισσότερα άρθρα και εδάφια του νόμου είναι πιστή αντιγραφή των άρθρων του νόμου για το ΣΠ και του προεδρικού διατάγματος που ακολούθησε. π.χ. προτείνεται να συσταθεί τομέας ελέγχου οργανισμού κοινωνικής ασφάλισης, τομέας υγειονομικού, τομέας πρόνοιας κ.λ.π.. Ήδη όμως υπάρχουν και λειτουργούν. Να αναφέρω μερικά από τα αποτελέσματα της λειτουργίας :
Φορείς κοινωνικής ασφάλισης
Η συντριπτική πλειοψηφία των αναφορών των πολιτών αφορούν προβλήματα κύριας και επικουρικής ασφάλισης, ΙΚΑ και ΟΓΑ. Είτε λόγων καθυστέρησης ανταπόκρισης και στα αιτήματα των πολιτών ακόμα και σε έλλειψη ενημέρωση και πληροφόρησης.
Φορείς Υγείας
Α) καθυστέρηση ραντεβού νοσοκομείων ΕΣΥ και ιατρείων του ΙΚΑ (αμνιοκέντηση, αλλεργικά τεστ κλπ )
Β) κακή συμπεριφορά γιατρών ΕΣΥ και ΙΚΑ. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο δυσαρεστημένος πολίτης καταθέτει καταγγελία στο γραφείο επικοινωνίας του Νοσοκομείου το οποίο δεν ικανοποιεί τον πολίτη. Απάντηση σ” αυτό η ουσιαστική και συνεχής εποπτεία από τις αρμόδιες διευθύνσεις του Υπουργείου Υγείας
Γ) ελλιπής ή ανύπαρκτη ενημέρωση ασθενών ή συγγενών.
Υπάρχει νόμος 2071/92 άρθρο 47 που εξασφαλίζει την ενημέρωση του ασθενούς, την συγκατάθεση στη θεραπεία, την τήρηση ιατρικού απορρήτου και γενικώς εξασφαλίζει το σεβασμό και την αξιοπρέπεια του ασθενούς.
Φορείς πρόνοιας
Α) σχετικά με τη διαχείριση και τον τρόπο χορήγησης των διαφόρων προνοιακών επιδομάτων
Β) παρατηρήθηκαν φαινόμενα μη εκτέλεσης τελεσίδικων δικαστιικών αποφάσεων και εσφαλμένης ερμηνείας νόμων
Γ) ΟΑΕΔ, ιδιαίτερα ζητήματα που αφορούν ΑΜΕΑ διαδικασία, κριτήρια επιλογής και διαφάνεια
Εν κατακλείδι ο ΣΠ ερευνά πράξεις δημοσίων υπηρεσιών που παραβιάζουν δικαιώματα ή προσβάλουν νόμιμα συμφέροντα, κατόπιν καταγγελιών ή αυτεπάγγελτα. Το σύνολο της διοίκησης είναι υποχρεωμένο να συνεργάζεται με το ΣΠ. Άρνηση κάποιου συνεργασίας συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα.
Αν διαπιστωθεί παράνομη συμπεριφορά λειτουργού ο ΣΠ διαβιβάζει την έκθεση στο αρμόδιο όργανο και μπορεί να προκαλέσει πειθαρχική δίωξη.
Αν προκύψουν αποχρώσεις ενδείξεις για τέλεση αξιόποινης πράξης ο ΣΠ διαβιβάζει την έκθεση στον αρμόδιο εισαγγελέα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Όπως ανέφερε και ο πρωθυπουργός στην απάντησή του στη σχετική ερώτηση του κυρίου Σιούφα, το κεντρικό ερώτημα είναι με ποιον τρόπο θα προστατεύσουμε τους ασθενείς που πηγαίνουν στα νοσοκομεία και με ποιον τρόπο θα ελέγχουμε τη διοίκηση ώστε να παρέχει καλύτερες υπηρεσίες. Το μέγιστο αποτέλεσμα θα επιτευχθεί με την ενίσχυση και την αναβάθμιση των ήδη υπαρχουσών και όχι με τη δημιουργία καινούργιων.
Πράγματι εκτός από το ΣΠ σήμερα λειτουργούν οι εξής υπηρεσίες :
Α) επιτροπή ελέγχου προστασίας δικαιωμάτων των ασθενών, η οποία συντάχθηκε το 1997 και έχουν παραπεμφθεί 459 υποθέσεις
Β) ειδική επιτροπή προστασίας ατόμων με ψυχικές διαταραχές
Γ) τριμελής επιτροπή προάσπισης των δικαιωμάτων του πολίτη στα νοσοκομεία
Δ) Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας
Και τέλος έχουν συσταθεί ειδικές υπηρεσίες για την υποδοχή και πληροφόρηση ασθενών στα νοσοκομεία.
Και εδώ θα πρέπει να αναφερθώ στο νόμο 2920/2001, με τον οποίο συστήνεται το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας.
Το ΣΕΥΥΠ έχει σκοπό τη βελτίωση της παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας, την προοπτική τους αναβάθμιση, την εξάλειψη της κακοδιοίκησης και την προστασία της υγείας και της περιουσίας των πολιτών από την παροχή υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας με καταχρηστικό τρόπο.
Οι επιθεωρητές εκτελούν έρευνα αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν εντολής του υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας ή μετά από αίτημα του ΣΠ.
Οι επιθεωρητές κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους έχουν καθήκοντα ανακριτικού υπαλλήλου.
Οι διαπιστώσεις συνοδεύονται με πρόταση :
Α) διεξαγωγή ένορκης διοικητικής εξέτασης
Β) άσκηση πειθαρχικής δίωξης
Γ) λήψη άλλων μέτρων ή και αποστολή της έκθεσης στην εισαγγελική αρχή
Θα ήταν χρήσιμο για να γίνει κατανοητή η άποψη της Ν.Δ. για το πώς αντιλαμβάνεται τη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών να διευκρινίσει τον όρο «εξωδικαστικός έλεγχος της διοικητικής δράσης» όπως αναφέρει στο άρθρο 1, αλλά και σε άλλα άρθρα, μια και ακροβατεί μεταξύ του ρόλου του διαμεσολαβητή του νόμου 2477 και της επιθεώρησης των οργάνων της δημόσιας διοίκησης.
Το λέω αυτό διότι για μας η διαφορά είναι σαφής και συγκεκριμένη: ο νόμος και το προεδρικό διάταγμα που ρυθμίζουν τη λειτουργία του ΣΠ ρητά περιγράφουν ότι η αποστολή του είναι η διαμεσολάβηση μεταξύ πολιτών και δημοσίων υπηρεσιών.
Ο ΣΠ δύναται κατά την έρευνα των υποθέσεων να ζητά τη συνδρομή των ελεγκτών επιθεωρητών δημόσιας διοίκησης. Μετά το πέρας της έρευνας ο ΣΠ συντάσσει πόρισμα το οποίο γνωστοποιεί στον καθύλην αρμόδιο υπουργό.
Υπάρχει σαφής διαφορά με το σώμα επιθεωρητών ελεγκτών δημόσιας διοίκησης το οποίο είναι όργανο εσωτερικού ελέγχου και επιθεώρησης της διοίκησης. Αρμοδιότητά του η διενέργεια εκτάκτων ελέγχων και ερευνών με σκοπό τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της διοίκησης. Τα δύο όργανα μπορεί να έχουν παραπλήσιους σκοπούς όμως είναι τελείως διαφορετικά. Ας διευκρινιστεί η θέση της Ν.Δ. γιατί δημιουργείται σύγχυση μεταξύ της ανεξάρτητης Αρχής και του οργάνου της δημόσιας διοίκησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Νομίζω ότι εξέθεσα αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους δε μπορεί να γίνει δεκτή από εμάς η πρόταση νόμου της Ν.Δ.. Άλλωστε μια συγκριτική μελέτη της συγκεκριμένης πρότασης νόμου και των νόμων 2477/97 και 2920/2001 θα αποδείκνυε ότι η πρόταση νόμου περιέχεται απολύτως στους προαναφερθέντες νόμους λέξη προς λέξη.
Βεβαίως είναι διαφορετικό το ζήτημα των ασθενών οι οποίοι δικαιούνται προστασίας και έχουν δικαίωμα να διαμαρτύρονται με το θέμα της πολιτικής της κυβέρνησης στον τομέα της παροχής υγείας. Και στο θέμα της γενικής πολιτικής η Ελλάδα έχει κάνει αναμφισβήτητα μεγάλες προόδους και αυτό αποδεικνύεται εύκολα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλοι οι θεσμοί οι οποίοι εξασφαλίζουν την προστασία των ασθενών χρειάζονται διαρκή βελτίωση για καλύτερη, ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία.
Και εδώ θα ήθελα να προτείνω την αναβάθμιση του τομέα προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού που περιέχεται στο ΣΠ. Όπως επίσης την καλύτερη εφαρμογή και επέκταση της δράσης των ήδη θεσμοθετημένων, με τον νόμο 2519/97, τριμελών επιτροπών προάσπισης των δικαιωμάτων του πολίτη ανά νοσοκομείο. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι η έλλειψη νόμων αλλά κυρίως η εφαρμογή των ήδη υφισταμένων. Και μόνιμος στόχος της κυβέρνησης όπως προκύπτει από τα” αποτελέσματα είναι η καλύτερη παροχή υγείας στους Έλληνες πολίτες. Ας μη ξεχνάμε ακόμα πως ένα σύστημα υγείας και πρόνοιας για να πετύχει πρέπει να έχει κέντρο των επιδιώξεών του τον άνθρωπο. Κυρίως όμως οι εργαζόμενοι σ” αυτό πρέπει να έχουν υψηλά ανεπτυγμένο το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης. Αυτό βέβαια δεν είναι θέμα νόμων. Είναι θέμα αξιών, παιδείας, νοοτροπίας και συμπεριφοράς. Και στην κατάκτηση αυτών πρέπει να συμβάλλουμε όλοι μας.
29/08/2002
Ομιλία για το Ε.Σ.Υ.
Η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου και η πολιτεία οφείλει να το προασπίζει και να το παρέχει.
Η υψηλή παροχή και διατήρηση της υγείας των πολιτών αποτελεί δείκτη της ανάπτυξης και του πολιτισμού του κράτους.
Συζητάμε σήμερα το σχέδιο νόμου «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Ε.Σ.Υ.»
Το περιεχόμενο του νόμου αποκαλύπτει πρώτα απ’ όλα την ιδεολογία του, που δεν είναι σε τίποτα διαφορετική από αυτή που το 1983 οδήγησε στην δημιουργία του Ε.Σ.Υ.. Ήταν μια μεγάλη αλλαγή στο χώρο της υγείας, που έβγαλε τη χώρα από την υγειονομική υπανάπτυξη. Στόχοι του νόμου ήταν η παροχή ίσης και υψηλής ποιότητας υγείας στους Έλληνες . Ήταν η δημιουργία ενός σταθερού δημόσιου συστήματος υγείας.
Αυτό το πνεύμα παραμένει απολύτως στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο, εμπλουτισμένο από τις σύγχρονες ανάγκες αλλά και δυνατότητες.
Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά στην οικονομία, στην κοινωνία, στην επιστήμη , στην τεχνολογία.
Ακόμα έχουμε πολλά στοιχεία για τις ελλείψεις και αρρυθμίες του συστήματος που κατέδειξε η εφαρμογή του .
Είναι κοινή διαπίστωση πως χρειάζονται πολλές βελτιωτικές κινήσεις, προκειμένου να προσεγγιστούν οι στόχοι.
Πράγματι το σχέδιο νόμου εμπεριέχει τις σύγχρονες απόψεις και προσαρμογές στις νέες εξελίξεις των συστημάτων υγείας.
Απαντά ικανοποιητικά και με δέσμη προτάσεων στην παθογένεια που αφορά την αποτελεσματικότητα του ως προς την χρήση πόρων. Αναφέρω με στοιχεία της Eurostat 1997 η Ελλάδα ήταν 3η στην Ευρώπη ως προς τις δαπάνες για την υγεία με 8,6 του Α.Ε.Π..
Όμως –πάντα- κατά την Eurostat το 65% των Ελλήνων είναι δυσαρεστημένο από την παροχή υγείας.
Το πρόβλημα αναμφίβολα εντοπίζεται στην οργάνωση του συστήματος, στη διοίκηση του, στον έλεγχο της αποτελεσματικότητας, στην ορθή ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και στην εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ κέντρου και περιφέρειας .
Σ’ αυτά τα προβλήματα έρχεται να απαντήσει θετικά η κυβέρνηση, επιδιώκοντας να λύσει οριστικά τα φαινόμενα διαφθοράς, αδιαφάνειας, ουρών στα εξωτερικά ιατρεία και συνωστισμού στους διαδρόμους των νοσοκομείων.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως έχουν γίνει πολλά βήματα. Σ’ όλη τη χώρα υπάρχουν σήμερα 140 νοσοκομεία και 250 κέντρα υγείας. Έχουν γίνει πολλές βελτιώσεις στους εξοπλισμούς και τα κτίρια. Η χώρα μας διαθέτει πολλούς καλούς γιατρούς. Ελάχιστοι ασθενείς πηγαίνουν στο εξωτερικό. Η εφαρμογή της προτεινόμενης μεταρρύθμισης μπορεί να συμβάλλει στην απαιτούμενη βελτίωση. Γιατί αποπνέει κανόνες και αρχές που μπορούν να πείσουν στο σύνολο του υγειονομικού προσωπικού κάτι που κρίνεται αναγκαίο για την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας στους πολίτες.
Συνάδελφοι – Συναδέλφισσες
Μοχλός για την επιτυχία της μεταρρύθμισης είναι ή περιφερειακή συγκρότηση του Ε.Σ.Υ. . Η αποκεντρωμένη διοίκηση είναι ένα επιτυχημένο μοντέλο διοίκησης για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Κάθε υγειονομική περιφέρεια έχει τις ιδιαιτερότητές της. Ιδιαιτερότητες γεωγραφικές, πληθυσμιακές, οικονομικές, υγειονομικές.
Η μεταφορά διοικητικής πολιτικής και οικονομικής εξουσίας σ’ αυτές αλλά κυρίως η μεταφορά της ευθύνης για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του συστήματος, θα οδηγήσουν αναμφίβολα σε εύστοχες και αποτελεσματικές λύσεις των τοπικών προβλημάτων υγείας.
Από την πρόληψη, την πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή περίθαλψη μέχρι την αποκατάσταση και την κατ’ οίκον νοσηλεία.
Ο δεύτερος άξονας του προτεινόμενου νομοσχεδίου αφορά στη διοίκηση των νοσοκομείων, η οποία εκσυγχρονίζεται και εμπλουτίζεται από ειδικούς που μπορούν να ενσωματώσουν τη σύγχρονη τεχνολογία και να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις στο διοικητικό και οικονομικό τομέα .
Έτσι θα βελτιωθούν οι υπηρεσίες υγείας του νοσοκομείου και θα αξιοποιηθούν αποδοτικότερα οι προϋπολογισμοί τους.
Ο τρίτος άξονας αφορά την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού.
Το βάρος και νομίζω σωστά δίνεται στην ποιότητα, κατάρτιση και αντικειμενική αξιολόγηση του ιατρικού προσωπικού αλλά και του υπόλοιπου υγειονομικού.
Ας μη ξεχνάμε την πολύ κακή, τη χειρότερη στην Ευρώπη αναλογία 4 προς 5 στη σχέση νοσηλευτικού προς ιατρικό προσωπικό. Η κυβέρνηση θα εφαρμόσει πολιτική ενίσχυσης της στελέχωσης υπηρεσιών υγείας με νοσηλευτικό προσωπικό.
Συνάδελφοι – Συναδέλφισσες
Συμπληρωματικό ρόλο στην παροχή υγείας στη χώρα μας αποτελεί ο ιδιωτικός τομέας. Άλλωστε οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη (3,67 Α.Ε.Π.). Αυτό αντανακλά βεβαίως και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας που συνέβη τα τελευταία χρόνια.
Είναι επιβεβλημένο να κοπούν τα συγκοινωνούντα δοχεία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και όσον αφορά το ιατρικό προσωπικό και όσον αφορά σύγχρονα διαγνωστικά μέσα.
Δε μπορεί ο ιδιωτικός τομέας να αιματώνεται (χρηματοδοτείται) από το Δημόσιο. Είναι απόλυτη υποχρέωσή μας, στον Έλληνα πολίτη, να κόψουμε αυτή την αιμορραγική επικοινωνία.
Είπα συγκοινωνούντα δοχεία εννοώντας τους αθέμιτους τρόπους που έχουν οδηγήσει σε υπερτροφία του ιδιωτικού τομέα. Εννοώ κατευθυνόμενες εξετάσεις, σχέσεις ιατρών Ε.Σ.Υ. με διαγνωστικά κέντρα και λοιπά που προσβάλλουν την ιατρική δεοντολογία και λειτούργημα.
Ο ιδιωτικός τομέας να αναπτυχθεί με σταθερούς διαυγείς και ισότιμα εφαρμοζόμενους προς κάθε κατεύθυνση. Πρέπει να επιβληθούν κανόνες που θα εφαρμόζονται προς κάθε κατεύθυνση . Αυτή είναι η εκσυγχρονιστική απάντηση απαραίτητη για την αποδοτική λειτουργία του ιδιωτικού τομέα που όπως προ είπα είναι συμπληρωματικός με το δημόσιο.
Τέλος κυρίες και κύριοι συνάδελφοι για να κλείσω οφείλω να καταθέσω κάποιες απόψεις μου προερχόμενες από την εμπειρία μου, ασκώντας την μαχόμενη ιατρική και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
I.Ένα σύστημα υγείας για να πετύχει πρέπει να έχει κέντρο των επιδιώξεών του τον άνθρωπο.
Οι εργαζόμενοι σ’ αυτό πρέπει να έχουν υψηλά ανεπτυγμένο το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης. Αυτό δεν λύνεται με νόμους . Είναι θέμα νοοτροπίας και συμπεριφοράς.
Ορθά ο νόμος που κατατέθηκε επιδιώκει να εφαρμόσει αρχές και αξίες που θα παρέμβουν σ’ αυτές τις νοοτροπίες και συμπεριφορές.
II.Καμία δαπάνη όσο υψηλή και αν είναι δεν αρκεί για να προασπίσει το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου ,την υγεία.
III.Τα προβλήματα του συστήματος δε λύνονται ούτε με ευχές, ούτε με αφορισμούς ούτε με την αυτοθυσία του υγειονομικού προσωπικού. Χρειάζεται συστράτευση της πολιτείας και της υγειονομικής κοινότητας, πάντα με στόχο και κέντρο τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο που πάσχει και που σε κάποια φάση της ζωής μας θα βρεθούμε κι εμείς στη θέση του.
Γι’ αυτό πρέπει με γνώση και τόλμη να προσεγγίσουμε όλες τις πτυχές του προβλήματος.
Το υπουργείο υγείας έχει αντιμετωπίσει ολοκληρωμένα το θέμα γι’ αυτό θα φέρει και άλλους νόμους που θα εκσυγχρονίσουν το σύνολο της υγείας στη χώρα μας.
Ο σημερινός νόμος είναι η βάση που θα δομηθούν οι άλλοι.
Γι’ αυτό πρέπει να υπερψηφιστεί απ’ όλους.
Τέλος παρ’ ότι το βήμα της Βουλής δεν είναι φόρουμ επιστημονικών ανακοινώσεων οφείλω χάριν της αλήθειας να αναφερθώ σε κάτι που απασχόλησε τον τύπο και τη Βουλή. Το θέμα των καισαρικών τομών.
Μελετώντας στατιστικά στοιχεία του μεγαλύτερου ιδιωτικού μαιευτηρίου της χώρας, όπου γίνονται το 55% των τοκετών του ιδιωτικού τομέα στο λεκανοπέδιο, τη διετία ’99-’00, συγκεκριμένα έγιναν 25.000 τοκετοί, το ποσοστό καισαρικών ανέρχεται στο 38% .
Με δεδομένα ότι :
Έχουν εγκαταλειφθεί οι εμβρυουλκίες στις δυστοκίες,
Σήμερα οι Ελληνίδες γεννούν σε μεγαλύτερες ηλικίες
Υπάρχουν σαφώς περισσότερες κυήσεις υψηλού κινδύνου
Γεννιούνται όλο και περισσότερα παιδιά με εξωσωματική γονιμοποίηση
Αυξάνεται όλο και περισσότερο ο αριθμός των γυναικών που οικειοθελώς επιθυμούν Κ.Τ. , σ’ αυτό έχει συνδράμει και η επισκληρίδιος αναισθησία.
Για όλους αυτούς τους λόγους το ποσοστό που προανέφερα κρίνεται ικανοποιητικό . Ποσοστά 11% έως 16% παρουσιάζονται μόνο στα κλασσικά βιβλία της προηγούμενης 20ετίας.
06/02/2001
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ-Κύρωση των άρθρων Συνεταιρισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για ανάπτυξη της Ειδικής Αγωγής
Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να παρουσιάσω στην Επιτροπή της Βουλής το σχέδιο νόμου «Κύρωση των Άρθρων Συνεταιρισμού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για ανάπτυξη της Ειδικής Αγωγής».
Ο εν λόγω ευρωπαϊκός οργανισμός ιδρύθηκε μετά από πρωτοβουλία του Δανού Υπουργού Παιδείας, κ. Γένσεν και τη σταδιακή συμμετοχή 17 χωρών. Είναι οι χώρες της Ε.Ε., οι χώρες της Νορβηγίας και της Ισλανδίας.
Η νομική υπόσταση του εν λόγω φορέα επικυρώθηκε στις 4.11.1999. Σκοπός της ίδρυσης αποτελεί η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες, η πρόταση αποτελεσματικών και επιστημονικά έγκυρων μέτρων στο δύσκολο και πολύπλευρο αυτό θέμα και η δημιουργία μόνιμου πλαισίου ευρωπαϊκής συνεργασίας στο τομέα της εδικής αγωγής.
Ο Οργανισμός χρηματοδοτείται μερικώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σύμφωνα με την ιδρυτική σύμβαση, τα κράτη που συμμετέχουν, οφείλουν να καταβάλλουν πλήρη συνδρομή μέλους. Από ελληνικής πλευράς η Σύμβαση έχει υπογραφεί από τον κ. Ανθόπουλο, τέως Υφυπουργός εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ύστερα από εξουσιοδότηση του Υπουργού Εξωτερικών κ. Παπανδρέου.
Η ετήσια συνεισφορά στον προϋπολογισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για ανάπτυξη ειδικής αγωγής ανέρχεται στο ποσό των 12.418.900 δρχ.. Γι” αυτό, απαιτείται η κύρωση της σχετικής σύβασης να γίνει από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Κυρίες και κύριου συνάδελφοι, όλοι θα συμφωνήσουμε ότι το ενδιαφέρον και η λήψη οριστικών υλοποιήσιμων και αποτελεσματικών μέτρων από την Πολιτεία και γενικότερα από την κοινωνία στο συγκεκριμένο θέμα αποτελεί δείκτη του πολιτισμού και της ευαισθησίας της. Λέγοντας άτομα με ειδικές ανάγκες περιλαμβάνουμε μια μεγάλη κατηγορία ατόμων, τα οποία έχουν πρόβλημα σωματικό, κινητικό, πνευματικό ή και άλλο και διαφοροποιούνται σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Λόγω αυτής ακριβώς της ευρύτητας στην κατηγοριοποίηση, υπάρχει μεγάλη δυσκολία στη συγκέντρωση ακριβών στατιστικών στοιχείων όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σε μια έγκυρη στατιστική προσέγγιση του 1995, από πλευράς Ε.Ε. υπάρχουν 42.000.000 μαθητές υποχρεωτικής εκπαίδευσης, εκ των οποίων πάνω από 10.000.000 είναι στην προσχολική ηλικία. Από τα παιδιά αυτά το 2% έως 12% ήταν παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η μεγάλη αυτή απόκλιση αποδεικνύει τις δυσκολίες που προανέφερα και οφείλεται στις πολλές κατηγορίες των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει περάσει ανεπιστρεπτί η εποχή του Καιάδα, όπως επίσης και η εποχή που τα άτομα αυτά αντιμετωπίζονταν σαν όνειδος από την οικογένεια και την πολιτεία. Στο πρόσφατο παρελθόν, η έννοια της αναπηρίας ταυτιζόταν με εκείνη της νόσου, περιορίζοντας έτσι και το περιεχόμενο της φροντίδας, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, μόνο στην ανάγκη περίθαλψης των ατόμων. Σήμερα, αναπτύσσεται ένα οργανωμένο σύστημα κοινωνικής φροντίδας, που στηρίζεται στο σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων και στην προσπάθεια ένταξης τους στην κοινωνία.
Για να γίνει πιο αποτελεσματική αυτή η προσπάθεια, απαιτείται η έγκαιρη παρέμβαση από τα πρώτα χρόνια ζωής του ατόμου. Σκοπό έχει να ενθαρρύνει και να διεγείρει το μηχανισμό των αισθήσεων , την κοινωνική, συναισθηματική και πνευματική εξέλιξη των παιδιών, ώστε να γίνουν ενεργά μέλη της κοινωνικής ζωής με όσο ο δυνατόν μικρότερη εξάρτηση από τους άλλους. Γι” αυτό απαιτείται σωστή οργάνωση υπηρεσιών, συνεργασία ομάδων επιστημόνων και εξειδικευμένου προσωπικού, συνεργασία με την οικογένεια, εξειδίκευση και ικανότητα επαγγελματιών και οπωσδήποτε ατμόσφαιρα θετικού εθελοντισμού.
Ιδιαίτερα σε αυτό το θέμα, δεν αρκούν μόνο οι καλές προθέσεις. Πρέπει να εισακούονται οι εισηγήσεις των ειδικών. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ειδικής αγωγής μπορεί να παίξει η ψηφιακή τεχνολογία, τόσο στη διδασκαλία όσο και στο άνοιγμα νέων δρόμων μάθησης και τρόπων εκπαίδευσης. Αυτός ο φορέας έχει εξελιχθεί σε ελκυστικό συνεργάτη σε όλο και περισσότερους εθνικού και ευρωπαϊκούς οργανισμούς του τομέα του. Ήδη, εντάχθηκε σε αυτόν η Ελβετία, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία που προσχώρησαν ως παρατηρητές. Η χώρα μας εκπροσωπείται με επιτυχία από υψηλής ποιότητας εκπροσώπηση και με αξιοπιστία στις προτάσεις που κατατίθενται. Υπάρχει ανάγκη συντονισμού και συναίνεσης στην αντιμετώπιση αυτού του ειδικού θέματος. Στη χώρα μας υπάρχουν αρκετοί ειδικοί επιστήμονες, αλλά και συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των ατόμων με ειδικές ανάγκες, που μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτήν την προσπάθεια.
Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε από τον Δανό υπουργό, τον κ. Γένσεν και ο Οργανισμός φέρει την επωνυμία « Συνεταιρισμός του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για Ανάπτυξη της Ειδικής Αγωγής». Η έδρα αυτού του Οργανισμού είναι σε ένα δήμο της Δανίας που ονομάζεται Μίντελφαρντ. Σκοπός τους Οργανισμού είναι η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Ορίζεται το καθεστώς που θα διέπει τα συνεργαζόμενα κράτη, δηλαδή τους παρατηρητές και τα πλήρη μέλη. Επίσης, ρυθμίζεται η χρηματοδότηση του Οργανισμού μέσω ετήσιας εισφοράς.
Στο άρθρο 4 καθορίζονται οι υποχρεώσεις του Οργανισμού. Στη συνέχεια, ορίζεται ως ανώτερη αρχή του Οργανισμού, το συμβούλιο των αντιπροσώπων, καθώς και ο τρόπος σύνθεσης και οι αρμοδιότητές του.
Στο άρθρο 6 ορίζεται η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου, ο τρόπος και η περίοδος εκλογής, που είναι τριετής. Διευκρινίζεται ο τρόπος διορισμού του προέδρου του Οργανισμού και τα προσόντα που θα πρέπει να διαθέτει. Διευκρινίζονται θέματα της λειτουργίας του συμβουλίου και των διαδικασιών. Καθορίζεται η διαδικασία και οι όροι πρόσληψης του ειδικού διευθυντού. Θεσπίζεται η ορισμός ενός εθνικού συνεργάτη από κάθε κράτος μέλος. Ορίζεται ο τρόπος άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων σε θέματα σχετιζόμενα με την ακίνητη περιουσία του ιδρύματος.
Θέτοντας τα ανωτέρω υπόψη σας, εισηγούμεθα την ψήφιση του ανωτέρω νομοσχεδίου.
16/01/2001