Για τη Μελέτη και Αντιμετώπιση του προβλήματος των Ναρκωτικών

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Συζητάμε σήμερα την έκθεση της διακομματικής επιτροπής που συστάθηκε το 2004. Η επιτροπή αυτή συνέχισε το έργο της προηγούμενης διακομματικής επιτροπής που συστάθηκε το 2000, με αίτημα του τότε Πρωθυπουργού Κ. Σημίτη. Όλο αυτό το χρόνο η επιτροπή λειτούργησε με τρόπο υπερκομματικό και ανέλυσε όλες τις πτυχές του πολύπλευρου αυτού θέματος. Προσέγγισε το θέμα με ευθύνη, με επιστημονική επάρκεια και κοινωνική ευθύνη.

Αντιμετώπισε σφαιρικά το πρόβλημα. Και όσον αφορά την πρόληψη, την αποτοξίνωση και απεξάρτηση, την κοινωνική επανένταξη. Επίσης η κατασταλτική παρέμβαση του νόμου στα πλαίσια της δίωξης των εμπόρων και της  προστασίας των εξαρτημένων.

Θα ήταν παράλειψή μου αν δεν αναφερόμουν από αυτό το βήμα στον πρόεδρο της διακομματικής κ. Κ. Κιλτίδη ο οποίος στάθηκε αντάξιος στο ύψος της αποστολής του. Όπως επίσης και στους εκατοντάδες επιστήμονες εντεταλμένους φορείς αλλά και σε άλλους φορείς εξαρτημένων που συνεισέφεραν στη λειτουργία της επιτροπής.

Και το πρώτο θέμα που τίθεται, κύριε πρόεδρε, είναι η λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Κατά πόσο δηλαδή η εκτελεστική εξουσία, η εκάστοτε κυβέρνηση, λαμβάνει υπόψη και κάνει πράξη τις εισηγήσεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών. Γιατί και τώρα και στο παρελθόν είναι αλήθεια, σημαντικό κοινοβουλευτικό έργο έχει μείνει ανενεργό στα χαρτιά. Δεν έγινε πολιτική πράξη από την εκτελεστική εξουσία.

Το φαινόμενο αυτό, δυστυχώς, επαναλαμβάνεται και σήμερα.

Είναι κοινή διαπίστωση και αποτελεί για μένα εδραία πεποίθηση ότι η σημερινή κυβέρνηση κωφεύει ή άλλως περί άλλα τυρβάζει. Στα χρόνια διακυβέρνησής της, δεν υλοποίησε ούτε μια από τις προτάσεις της επιτροπής. Δεν προσέθεσε καμία καινούργια δομή ή δράση ή έστω ένα νόμο που να βελτίωνε την πολιτική της πολιτείας ενάντια στα ναρκωτικά.

Η μόνη της παρέμβαση στη διάρκεια της προηγούμενης θητείας της ήταν η κωδικοποίηση των νόμων που διέπουν αυτό το πρόβλημα στη χώρα μας, το Μάρτη του 2006.

Σήμερα, όλοι συμφωνούν, ότι η κωδικοποίηση αυτή όχι μόνο δε βοήθησε αλλά προκάλεσε και οπισθοδρόμηση σε όλες τις εκφάνσεις του προβλήματος. Γιατί πως είναι δυνατόν το 2007 να εφαρμόζονται διατάξεις της δεκαετίας του ’30. Γι” αυτό είναι επείγουσα ανάγκη να υπάρξει συνεργασία των συναρμόδιων υπουργείων για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε από τη λειτουργία της επιτροπής

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι εθνικό και πανανθρώπινο. Είναι πρόβλημα ιατρικό γι” αυτό και χαρακτηρίζεται ως χρόνια αυτοπροκαλούμενη νόσος. Είναι πρόβλημα κοινωνικό, πολιτικό. Είναι οικονομικό πρόβλημα αφού ο τζίρος για τα ναρκωτικά αποτελεί το 8-10% του παγκόσμιου εμπορίου. Κυρίως όμως είναι πολιτισμικό. Αντανακλά την αποξένωση, την αλλοτρίωση, την έλλειψη πολιτιστικής ταυτότητας ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους ανθρώπους. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται από την αναποτελεσματικότητα των πολιτικών σε σχέση με τον έλεγχο της διακίνησής τους.  Επιδεινώνεται  από την ανεπάρκεια των εθνικών πολιτικών και την έλλειψη συντονισμού σε διεθνές επίπεδο.

Και από αυτό το βήμα οφείλω να επαινέσω την προσπάθεια του κυρίου Σούρλα, αντιπροέδρου της Βουλής, προκειμένου να υπάρξει συντονισμός των Κοινοβουλίων της Ε.Ε. στην καταπολέμηση των ναρκωτικών. Ήταν μια πρωτοβουλία που έβαλε τα δάκτυλα στον τύπο τον ήλο και αποκάλυψε τη διεθνή υποκρισία που υπάρχει σε αυτό το ζήτημα.

Εγώ απλά να επαναλάβω κάποια στοιχεία της παγκόσμιας οργάνωσης Υγείας του ΟΗΕ τα οποία αναφέρονται στην επιστολή του κυρίου Σούρλα.. Και για να καταγραφούν και για να ενημερωθούν οι νέοι συνάδελφοι.

Το 2005 παρήχθησαν στο Αφγανιστάν 4200 τόνοι οπίου. Η ποσότητα αυτή καλύπτει το 87% της παγκόσμιας κατανάλωσης και οδηγεί χιλιάδες νέους σε εξαθλίωση και στο θάνατο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από την πτώση των Ταλιμπάν το 2001, στη χώρα αυτή, είχαν παραχθεί 185 τόνοι οπίου.

Αλλά για να επιστρέψουμε στα καθ” ημάς.

Κυρίες και Κύριοι

Σήμερα η χώρα μας στερείται οργανωμένης πολιτικής, στο θέμα της αντιμετώπισης του προβλήματος των ναρκωτικών. Στερείται ενός ολοκληρωμένου και μακροχρόνιου, εθνικού σχεδίου δράσης. Τα προγράμματα πρόληψης που είχαν θεσμοθετηθεί στο 5ετές σχέδιο δράσης του 2002-2006, όχι μόνο δεν επεκτείνονται αλλά υποχρηματοδοτούνται και φυτοζωούν. Το ίδιο συμβαίνει και για τα προγράμματα επανένταξης.

Η θεραπευτική προσέγγιση των αρρώστων εξαρτημένων ατόμων, που αποσκοπεί στην σωματική και ψυχολογική απεξάρτηση, έχει αφεθεί στην τύχη της. Και σήμερα ακόμα δεν υπάρχει καμία θεραπευτική μονάδα σε όλη την περιοχή της Ηπείρου και των Ιονίων νησιών. Καμία μονάδα ανατολικά της Θεσσαλονίκης μέχρι τον Έβρο.

Από το 2004 έως σήμερα, έχει δημιουργηθεί μόλις μια μονάδα χορήγησης υποκαταστάτων σε Αθήνα – Θεσσαλονίκη και μία στο νοσοκομείο του Ρίου, μόλις 39 χρηστών.  Τα προγράμματα χορήγησης υποκαταστάτων συνεχώς εξαγγέλλονται και συνεχώς αναιρούνται. Πριν από 4 χρόνια περίπου, ο κύριος Καραμανλής, μίλησε για λίστα ντροπής και υποσχέθηκε ότι σε 6 μήνες, θα έχει μηδενίσει τη λίστα αναμονής σε προγράμματα υποκατάστασης. Την ίδια εξαγγελία πριν από 1,5 χρόνο έκανε και ο κύριος Αβραμόπουλος.

Ξέρετε ποια είναι η σημερινή πραγματικότητα;

Οι αναμένοντες έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το 2004. Σήμερα η λίστα της ντροπής ανέρχεται σε 4.500 ανθρώπους. Η αναμονή ξεπερνά τα 3 χρόνια. Απ” αυτούς το 80% δε θ” αξιωθούν ποτέ να μπουν σε προγράμματα υποκατάστασης. Θα τους προλάβει η φυλακή ή ακόμα χειρότερο ο θάνατος.

Σας ερωτώ λοιπόν κύριε Υπουργέ, ποιος είναι ο ρόλος της πολιτικής; Ποιος είναι ο ρόλος ο δικός σας, ο δικός μου, όλων μας, όταν δε μπορούμε να παρέμβουμε, όταν έχουμε μετατραπεί σε παθητικούς θεατές της δυστυχίας, όταν δεν γίνεται τίποτε προκειμένου ν” αντιμετωπιστεί η μάστιγα των ναρκωτικών που θερίζει ζωές, κλέβει νιάτα, συντρίβει τους χρήστες και τις οικογένειές τους.

Είναι λυπηρό όσο και αληθές κύριοι συνάδελφοι. Η Κυβέρνηση δεν έχει εμπλουτίσει ούτε κατά ένα βέλος την φαρέτρα της πολιτείας, στον πόλεμο ενάντια στα ναρκωτικά. Έχει εγκαταλείψει πλήρως τα στεγνά προγράμματα τη στιγμή που σημείωναν αύξηση στη προσέλευση για απεξάρτηση, κατά 16%. Τα στεγνά προγράμματα που με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο αποτελούν τον πιο αποτελεσματικό δρόμο εξόδου από την εξάρτηση. Ασχολείται μόνο με τα υποκατάστατα. Αλλά και αυτά δεν τ” αντιμετωπίζει ως θεραπεία αλλά ως ένα χαλί κάτω από το οποίο προσπαθεί να κρύψει το πρόβλημα. Γιατί η χορήγηση των υποκαταστάτων πρέπει να συνοδεύεται από ψυχοκοινωνική υποστήριξη και να περατώνεται με την κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση των εξαρτημένων ατόμων. Άλλως, ο κίνδυνος υποτροπής καθίσταται αναπότρεπτος. Σήμερα, οι τυχεροί που βρίσκονται στα προγράμματα βουπρενορφίνης και μεθαδόνης – 3.312 άτομα Πανελλαδικά – συνωστίζονται σε υπερμεγέθεις μονάδες έως και 600 ατόμων. Η δε αναλογία θεραπευτών προς θεραπευόμενων είναι 1 προς 50.

Ακόμα αναμένεται η υλοποίηση των εξαγγελιών του κυρίου Αβραμόπουλου για προμήθεια της λεγόμενης «πράσινης κάρτας» στους χρήστες και δεν ξέρω σε τη φάση βρίσκεται το ΙΦΕΤ (Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας) το οποίο είχε αναλάβει την παραγωγή των υποκαταστάτων. Εν τω μεταξύ, ο ΟΚΑΝΑ βρίσκεται για δεύτερη φορά σε 3,5 χρόνια ακέφαλος, η δε αντίθεσή του με το ΚΕΘΕΑ καλά κρατεί.

Για να χρησιμοποιήσω τη φράση του ίδιου του κυρίου Υπουργού «μετατρέψατε τον ΟΚΑΝΑ σε προβληματική ΔΕΚΟ». Ελπίζω να μην προχωρήσετε στην ιδιωτικοποίησή του, σύμφωνα με τη συνταγή του κυρίου Αλογοσκούφη.

Ίσως γι” αυτό και παραιτήθηκε  από την ηγεσία του ΟΚΑΝΑ,  ο καθηγητής κ. Μπάλλας. Ο κύριος Μπάλλας, μια παγκόσμια προσωπικότητα, από τους πλέον ειδικούς στο ζήτημα της αντιμετώπισης των ναρκωτικών, του οποίου το έργο είχε επαινεθεί από όλα τα μέλη της επιτροπής της Βουλής. Φαίνεται πως η παντελής αδιαφορία του Υπουργείου σας, τον οδήγησε ώστε να πάρει των ομματιών του. Κρίμα γιατί θα μπορούσε να προσφέρει πολλά.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι

Τα ναρκωτικά αποτελούν τη σύγχρονη Λερναία Ύδρα. Δεν είναι πια πρόβλημα της διπλανής πόρτας. Είναι πρόβλημα της δικής μας πόρτας και σαν τέτοιο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Το πρόβλημα ογκείται καθημερινά. Το εθνικό κέντρο τεκμηρίωσης και πληροφόρησης, έχει καταγράψει 21.200 προβληματικούς χρήστες, κάτι που σημαίνει ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολλαπλάσιος.

Το φαινόμενο αυτό απειλεί την κοινωνία και τον πολιτισμό μας. Αποτελεί πρόβλημα και για την οικονομία και για τη δικαιοσύνη μας.

Το πρόβλημα αυτό βαρύνει και μολύνει το σωφρονιστικό μας σύστημα. Σήμερα το 43% των φυλακισμένων κρατούνται για  αδικήματα σχετικά με το νόμο περί ναρκωτικών.

Σαν κοινωνία και πολιτεία έχουμε αποτύχει στην πρόληψη, έχουμε αποτύχει παταγωδώς στην καταστολή.  Τα Ζωνιανά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Πρέπει να αφυπνιστούμε και να γρηγορήσουμε.

Κυρίες και Κύριοι

Η καταπολέμηση των ναρκωτικών δεν προσφέρεται για αντιπολίτευση με σκοπό τη φθορά της Κυβέρνησης. Προσφέρεται όμως για συναγωνισμό προσφοράς και ευθύνης. Ο αγώνας για την καταπολέμησή τους είναι πολυσύνθετος και πολυμέτωπος. Απαιτεί μακροχρόνια, διαρκή και συστηματική αντιμετώπιση. Απαιτεί οικειοποίηση των νέων ανακαλύψεων της ιατρικής επιστήμης. Απαιτεί κυρίως κοινωνική ευαισθητοποίηση.

Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας ο καθένας από τη θέση του.

Είναι ώρα ανάληψης πολιτικών ευθυνών. Κυρίως όμως είναι η ώρα ανάληψης της ηθικής ευθύνης απέναντι στους εαυτούς μας.

Η επιτροπή της Βουλής έπραξε στο ακέραιο το καθήκον της. Η Κυβέρνηση έστω και τώρα οφείλει να αξιοποιήσει τα πορίσματα της επιτροπής. Ν” ανασκουμπωθεί και να υλοποιήσει αυτές τις προτάσεις. Δική μας βούληση είναι να συμπορευθούμε σε κάθε θετική προσπάθεια.

Τέλος, κύριε πρόεδρε, και εγώ κρίνω αναγκαία τη σύσταση ειδικής μόνιμης επιτροπής κατά των εξαρτήσεων και υπέρ της ποιότητας ζωής. Για να μπορεί να ασκείται κοινοβουλευτικός έλεγχος  όλων των φορέων που συνδέονται με το πρόβλημα των εξαρτήσεων.

20/11/2007